Becikowe i kosiniakowe to najpopularniejsze świadczenia, na jakie mogą liczyć rodzice dzieci. Są one nierzadko silnym wsparciem domowych budżetów, ale to nie jedyne świadczenia, jakie się należą po urodzeniu dziecka (pisaliśmy m.in. o uprawnieniach rodzicielskich tutaj: studentka w ciąży i tutaj: L4 w ciąży i jeszcze m.in. tutaj: ciąża na wychowawczym).
Narodziny dziecka to szczególny moment w życiu wszystkich młodych rodziców. To czas pełne ekscytacji, radości, ale również niepokoju i lęku o małego człowieka.
Maleństwo przychodzące na świat wymaga wiele uwagi, miłości i czułości. Rodzice muszą zadbać o jego wszystkie potrzeby, również te materialne. Niezbędne jest wyposażenie, które zapewni dziecku komfort i bezpieczeństwo.
W pierwszych miesiącach życia dziecka wydatków jest bardzo dużo, dlatego nie warto zostawiać zakupów na ostatni moment. Część wydatków można pokryć ze świadczeń rodzinnych, które przysługują młodym rodzicom. Podstawowe z nich to becikowe i kosiniakowe. Komu należą się świadczenia i co należy zrobić, aby je otrzymać.
Sprawdź także: Kiedy ZUS wypłaca L4
Kosiniakowe – co to jest?
Kosiniakowe to świadczenie dla młodych matek, którego nazwa wzięła się od nazwiska jego pomysłodawcy, czyli Waldemara Kosiniaka-Kamysza, ministra w rządzie Ewy Kopacz. Obowiązuje od 2 stycznia 2016 roku, przyznawane jest wszystkim, którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Osoby, które mogła złożyć wniosek o przyznanie kosiniakowego to:
Sprawdź także: Ciągłość L4 a weekend
- osoby bezrobotne zarejestrowanie w Urzędzie Pracy,
- bezrobotni niezarejestrowani w Urzędzie pracy,
- osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę,
- osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych (pisaliśmy m.in. tutaj: ile można zarobić na umowie zlecenia i tutaj: ,
- studenci (pisaliśmy m.in. ile może zarobić student),
- rolnicy,
- osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, ale tylko wtedy, gdy nie pobierają zasiłku macierzyńskiego.
Kosiniakowe – główne zasady
Kosiniakowie należy się rodzicom biologicznym, opiekunom faktyczny, rodzinom zastępczym i adopcyjnym. Wynosi 1000 zł netto miesięcznie, kwota nie jest uzależniona od ilości dzieci, nie jest również zależna od wysokości dochodów. Różny jest okres wypłacania świadczenie.
W przypadku urodzenia jednego dziecka, rodzice lub opiekunowie otrzymują wsparcie przez 52 tygodnie, w przypadku urodzenia dwójki dzieci pomoc należy się przez 65 tygodni.
Przy każdym kolejnym dziecku długość wypłaty świadczenia zwiększa się o dwa tygodnie, jednak nie może przekroczyć 71 tygodni. Kosiniakowe wlicza się do dochodu, ale nie podlega zajęciu przez komornika. O kosiniakowe powinna ubiegać się matka. Świadczenie przysługuje ojcu dziecka tylko w określonych przypadkach.
Sprawdź także: Ile dni pracodawca może się spóźnić z wypłatą
Ojciec może starać się o kosiniakowe, tylko wtedy, gdy matka dziecka nie żyje lub porzuciła dziecko. Podjęcie pracy w okresie pobierania świadczenie powoduje zmniejszenie wypłacanej kwoty. W takim wypadku pomoc od państwa wynosi 50% świadczenia. Kosiniakowe nie ma wpływa na pobieranie 500+ ani zasiłku dla bezrobotnych.
Wniosek o kosiniakowe – jak starać się o świadczenie?
Aby otrzymać świadczenie, należy złożyć odpowiedni wniosek. Można to zrobić osobiście, w urzędzie gminy, miasta czy instytucjach zajmujących się świadczeniami rodzinnymi lub przez internet. Druga opcja przeznaczona jest dla osób, które posiadają certyfikowany podpis elektroniczny lub mają profil zaufany w portalu Emp@tia. Wzór wniosku można ściągnąć ze strony Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wypełnienie wniosku nie jest trudne.
Należy podać dane osobowe wnioskodawcy i dziecka, datę, adres zamieszkania, datę i miejsce urodzenia, PESEL. Potrzebne jest również oświadczenie, że drugi rodzic nie pobiera zasiłku macierzyńskiego. Do wniosku należy dołączyć kopię aktu urodzenia dziecka oraz ksero dowodu osobistego lub innego dokumentu, potwierdzającego tożsamości. Oryginały dokumentów należy pokazać do wglądu.
Dokumenty najlepiej złożyć w ciągu trzech miesięcy od daty urodzenia lub przysposobienia dziecka. W takim wypadku kosiniakowe będzie wypłacane od dnia urodzenia maluszka. W przypadku, gdy wniosek zostanie złożony po 3 miesiącach, świadczenie będzie liczone dopiero od dnia złożenia wniosku. Wniosek o kosiniakowe rozpatrywany jest zazwyczaj w ciągu 30 dni od złożenia.
Co to jest becikowe?
Kolejnym świadczeniem, które należy się młodym rodzicom od państwa, jest becikowe. Jest to jednorazowa pomoc, przyznawana z tytułu urodzenia żywego dziecka. Warto wiedzieć, komu się należy becikowe i kiedy złożyć odpowiedni wniosek. Becikowe może otrzymać matka, ojciec, opiekun dziecka, prawny lub faktyczny. Świadczenie z tytułu urodzenia dziecka funkcjonuje od 2006 roku, jednak jego kwota jest ciągle taka sama.
Na początku becikowe przyznawane było wszystkim rodzicom, bez względu na to, ile zarabiają. Od 1 stycznia 2013 r. zasady otrzymywania świadczenia zmieniły się i obecnie są uzależnione od dochodu. Warunkiem otrzymania pieniędzy jest dochód w poprzedzającym roku rozliczeniowym, który nie przekracza 1922 zł miesięcznie netto na jednego członka rodziny. Kwota becikowego zależna jest od ilości dzieci urodzonych przy jednym porodzie. W przypadku jednego dziecka wynosi 1000 zł, za urodzenie dwójki dzieci państwo wypłaca 2000 zł, a rodzice trojaczków otrzymują 3000 zł.
Aby otrzymać świadczenie, trzeba spełnić jeden podstawowy warunki, tzn. matka dziecka musi przebywać pod opieką lekarza od 10 tygodnia ciąży. Jeżeli nie będzie w stanie tego udokumentować, np. pokazując zaświadczanie lekarskie lub książeczkę ciąży, pieniądze nie zostaną wypłacone. Świadczenie zwolnione jest z podatku, nie jest wliczane do dochodu.
Becikowe – co zrobić, aby otrzymać świadczenie?
Becikowe przeznaczone jest dla obywateli Polski, którzy mieszkają w kraju, ale o pomoc mogą starać się również cudzoziemcy, mieszkający w Polsce. Aby otrzymać świadczenie, trzeba złożyć odpowiedni wniosek. Dokument zawiera 7 stron, trzeba w nim podać dane wnioskodawcy, dziecka oraz pozostałych członków rodziny. Pozostałe pytanie dotyczą spraw podatkowych, miejsca opłacania składek oraz danych związanych z dochodami. W zależności od miejsca zamieszkania, wniosku rozpatrują różne instytucje, np. urzędy gminy i miasta, ośrodki pomocy rodzinie czy ośrodki pomocy społecznej.
Warto wczesnej dowiedzieć się, jaka instytucja w danym mieście zajmuje się tymi sprawami, ponieważ po przyjściu maleństwa na świat, może brakować na to czasu. Wniosek można złożyć osobiście lub wysłać drogą elektroniczną, za pośrednictwem portalu Informacyjno-Usługowego Emp@tia. W takim wypadku niezbędny jest Profil Zaufany. Do wniosku o przyznanie becikowego należy dołączyć:
- Ksero dowodu osobistego lub innego dokumentu tożsamości wnioskodawcy,
- Skrócony akt urodzenia dziecka,
- Zaświadczanie potwierdzające, że matka dziecka była pod opieką lekarza od 10 tygodnia ciąży. Zaświadczenie może wystawić lekarza lub położna.
- Zaświadczenia o dochodach osób z rodziny. Do aktualnego wniosku o becikowe brany jest pod uwagę dochód uzyskany oraz dochód utracony z 2020 lub 2019 roku. Rodzice, którzy złożą wniosek do 31 października 2021r., muszą wziąć pod uwagę dochód z roku kalendarzowego, poprzedzającego okres zasiłkowy. W przypadku, gdy wniosek zostanie złożony w listopadzie i grudniu 2021 roku, należy uwzględnić dochód z 2020 roku.
- Oświadczanie potwierdzające, że becikowe nie zostało wcześniej pobrane przez drugiego rodzica.
Wypełniając wniosek o becikowe, należy podać PESEL dziecka. Aby go otrzymać, należy wcześniej złożyć odpowiedni wniosek do Urzędu Stanu Cywilnego.
Kiedy można złożyć wniosek o wypłatę becikowe?
Wniosek o przyznanie becikowego można złożyć w ciągu roku od daty urodzenia lub przysposobienia dziecka. Data złożenia wniosku nie ma wpływu na otrzymaną kwotę, dlatego młodzi rodzice nie muszą się śpieszyć. Wypłata świadczenia zależna jest od dnia, w którym został złożony wniosek. Jeżeli rodzicom uda się złożyć wniosek do 10 dnia danego miesiąca, becikowe otrzymają w tym samym miesiącu. Jeżeli wniosek zostanie złożony po 10 dniu miesiąca, to pieniądze będą wypłacone w kolejnym miesiącu.
Rodzice mogą otrzymać pieniądze w wybranej przez siebie formie. Może to być przelew na konto, wypłata na poczcie lub bezpośrednio w urzędzie czy ośrodku pomocy społecznej. Jeżeli wniosek z różnych przyczyn został odrzucony, wnioskodawca ma prawo się odwołać. Ma na to 14 dni, odwołanie trzeba złożyć do samorządowego kolegium odwoławczego, ale za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
Inne formy wsparcia dla rodziców oprócz kosiniakowego i becikowego
Becikowe i kosiniakowe to nie jedyne świadczenia. Oprócz becikowego oraz kosiniakowego rodzice mogą otrzymać również jednorazową zapomogę, wypłacaną i finansową przez konkretną gminę. Niestety pomoc taka udzielana jest tylko przez niektóre samorządy, ale warto dowiedzieć się w miejscu swojego zamieszkania, jak wygląda ta kwestia. Kobiecie, która urodziła dziecko i jest zatrudniona, przysługuje zasiłek macierzyński. Jego wysokość to średnia z miesięcznego wynagrodzenia w ciągu ostatniego roku przed przejściem na urlop macierzyński.
Ojcowie mogą skorzystać z dwutygodniowego zasiłku ojcowskiego, który wynosi 100% wynagrodzenia. Kolejną pomocą przeznaczoną dla rodziców jest świadczenie wychowawcze, które wszyscy znają pod nazwą 500+. Nie jest uzależnione od dochodów, wypłacane jest do ukończenia przez dziecko 18 lat. Rodzice mogą również skorzystać z ulgi prorodzinnej, którą uwzględnia się w rocznym zeznaniem podatkowym. Wynosi 1112,04 zł na pierwsze dziecko, 1112,04 zł na drugie dziecko, 2000,04 zł na trzecie dziecko oraz 2700 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
Osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mogą otrzymać zasiłek rodzinny, który uzależniony jest od wieku dziecka i wynosi od 95 do 135 zł. Aby go otrzymać, dochód rodziny nie może przekroczyć kwoty 674 zł, lub w przypadku dziecka niepełnosprawnego 764 zł. Rodzice, którym urodziło się chore dziecko, mogą starać się o dodatek Za życiem. Jest to jednorazowe świadczenie w kwocie 4000 zł, które przysługuje na dziecko z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstała w okresie prenatalnym lub w czasie porodu.
Becikowe i kosiniakowe to pomoc finansowa od państwa, która pomaga wielu młodym rodzicom. Małe dziecko potrzebuje ubranek, kosmetyków, łóżeczka, dobrego fotelika i wieku innych akcesoriów. Artkuły dziecięce są bardzo drogie, dlatego nie wszystkich stać, aby wyposażyć malucha. Świadczenia choć w małym stopniu pozwalają na zaspokojenie potrzeb najmłodszych. Warto pamiętać, że powinny być przeznaczane na potrzeby dzieci, stanowią rekompensatę części wydatków związanych z urodzeniem dziecka. Wydatków nie trzeba udokumentować, ale należy pamiętać, w jakim celu zostały przyznane.
Przyszli rodzice, jeszcze przed przyjściem dziecka na świat powinni dowidzieć się, jakie świadczenia im przysługują, gdzie składać wniosek o becikowe i kosiniakowe, ile wynosi kosiniakowe. Pozwoli to zaplanować wydatki i oszczędzi stresu, gdy maluch przyjdzie na świat.
