Porady prawne na każdy dzień

Menu
  • Zatrudnianie
    • Praca
    • czas pracy
    • Rodzicielstwo
    • Kurs kadry i płace online z zaświadczeniem MEN
    • umowy o pracę
    • urlopy
    • wynagrodzenia
    • Zasiłki
    • ZUS i zwolnienia lekarskie
    • Zwolnienie pracownika
  • Prawo
    • Prawo cywilne
    • Prawo rodzinne
    • Prawo administracyjne
    • darmowe porady prawne
    • prawo karne
  • Firma
    • Prawo gospodarcze
    • Prawo spółek
    • Ochrona konsumenta
    • Podatki

Home - czas pracy - Praca 6 dni w tygodniu – czy to jest dopuszczalne?

Praca 6 dni w tygodniu – czy to jest dopuszczalne?

23 października 2020

Praca 6 dni w tygodniu niekoniecznie musi naruszać przepisy prawa pracy. Tydzień ma 7 dni, w przeważającej większości zakładów pracy pracownicy pracują 5 dni w tygodniu, od poniedziałku do piątku, ale to nie oznacza, że praca 6 dni w tygodniu nie jest dopuszczalna. Ona jest dopuszczalna i – pod pewnymi warunkami – zupełnie legalna.

To, że w niektórych zakładach pracy pracuje się po 6 czy 7 dni w tygodniu nie oznacza, że jeden pracownik ma pracować te 7 dni w tygodniu. Po prostu zakład pracy jest czynny 7 dni w tygodniu (np. stacja benzynowa czy inny zakład użyteczności publicznej), ale zatrudnieni w nim pracownicy nadal muszą pracować średnio 5 dni w tygodniu.

Praca 6 dni w tygodniu oznacza pracę 4 dni w innym tygodniu. Zgodnie bowiem z art. 129 §1 kodeksu pracy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym (…). Powołany przepis, definiujący tzw. normy czasu pracy mówi wprost – pracownik pracuje średnio 5 dni w tygodniu, a nie dokładnie 5 dni w tygodniu.

A zatem praca 6 dni w tygodniu jest dopuszczalna, pod warunkiem, że zostanie zrekompensowana odpowiednio krótszym innym tygodniem pracy, byle średnio pracownik pracował 5 dni w tygodniu w okresie rozliczeniowym.

Oznacza to że np. jeśli okres rozliczeniowy jest dwumiesięczny, w ciągu tych 2 miesięcy mamy 8 pełnych tygodni (plus kilka dni tzw. wystających), to w pierwszym miesiącu pracownik teoretycznie może pracować 6 dni w tygodniu, a w drugim miesiącu 4 dni w tygodniu. Nie zawsze jednak jest to takie proste.

Przede wszystkim to, że praca 6 dni w tygodniu jest dopuszczalna, to nie oznacza to, że pracownik może notorycznie pracować 6 dni w tygodniu. Dojdzie bowiem do powstania nadgodzin – pracownik przepracuje więcej niż 40 godzin średniotygodniowo. Do tego jeszcze dochodzi kwestia odpoczynków tygodniowych. Zgodnie z art. 133 §1 kodeksu pracy pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Przepisy kodeksu pracy nie wskazują wprost, ile dni można pracować bez dnia wolnego. Może się zdarzyć sytuacja ekstremalna, w której pracownik będzie pracował 7 dni w tygodniu, następnie bez żadnego dnia przerwy rozpocznie swój kolejny tydzień pracy, ale tego typu sytuacje związane są z np. koniecznością prowadzenia akcji ratowniczej. W szczególności pracodawca nie powinien planować z góry pracy w takim układzie.

Jak planować czas pracy na pół etatu?

Przepisy kodeksu pracy nie pozwalają na planowanie pracy 6 dni w tygodniu, od poniedziałku do soboty w tym sensie, że każdy tydzień pracy ma uwzględniać 6 dni roboczych. Nawet, gdyby zachować normę średniotygodniową 40 godzin czasu pracy, czyli np. pracownik pracuje nie po 8 godzin na dobę, ale od poniedziałku do czwartku po 8 godzin na dobę, a piątek i sobota po 4 godziny. Wówczas praca 6 dni w tygodniu nie przekracza co prawda normy średniotygodniowej, ale takie rozwiązanie jest niedopuszczalne, pracownik ma bowiem pracować nie więcej niż średnio 5 dni w tygodniu.

Praca 6 dni w tygodniu a wolna sobota

Należy pamiętać, że sobota nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Pracownik niekoniecznie musi pracować od poniedziałku do piątku, a weekend dla niego to niekoniecznie sobota i niedziela. Równie dobrze pracownik może pracować od wtorku do soboty, a weekend dla niego to będzie niedziela i poniedziałek. Ważne jednak, aby te średnio 5 dni pracy w tygodniu zachować.

Pracodawca może ustalać grafik tak, że praca 6 dni w tygodniu będzie przeplatać się z pracą 4 dni w tygodniu w okresie rozliczeniowym. Tyle, że pracownik musi znać swój rozkład czasu pracy na co najmniej tydzień przed okresem, na jaki ten rozkład opracowano. Wynika to wprost z art. 129 §3 kodeksu pracy:

rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony – w formie pisemnej lub elektronicznej – na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc. Pracodawca przekazuje pracownikowi rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład

Nie ma systemu czasu pracy, który przewidywałby taką możliwość, aby praca 6 dni w tygodniu była normą i mogła się powtarzać w każdym tygodniu w okresie rozliczeniowym. Niektóre systemy czasu pracy przewidują pracę w systemie skróconego tygodnia pracy (praca wykonywana od poniedziałku do czwartku po 10 godzin na dobę), pracę w systemie weekendowego czasu pracy (praca wykonywana w piątki, soboty i niedziele), ale o ile można skrócić tydzień pracy z średnio 5 do np. średnio 4 dni, to nie można go wydłużyć – praca 6 dni w tygodniu w sposób permanentny jest niezgodna z przepisami prawa pracy.

Co ważne, powyższe dotyczy również zadaniowego czasu pracy, w który pracodawca nie planuje pracownikom grafików, pracownicy nie mają sztywnych godzin pracy, a czas pracy jest determinowany ilością zadań do wykonania. O tym systemie czasu pracy pisaliśmy więcej tutaj: zadaniowy czas pracy na czym polega.

Nic nie da również wprowadzenie równoważnego systemu czasu pracy. W takim systemie możliwe jest wydłużenie dniówki pracowniczej do 12, 16 czy nawet 24 godzin, ale nie jest możliwe wydłużenie tygodnia roboczego. W tym systemie zatem praca 6 dni w tygodniu, jeśli miałaby być pracą planowaną, również nie jest dopuszczalna.

Jeśli zakład pracy pracuje w taki sposób, że praca 6 dni w tygodniu jest konieczna, to pracodawca nie może jednym etatem „pokryć” tych 6 dni pracy. Przykładowo jeśli jest to sklep, czynny od poniedziałku do soboty, to do pracy w takim sklepie pracodawca musi zatrudnić co najmniej 2 osoby – jedną na pełnym etacie i jedną na niepełnym. Chyba, że sam stanie za ladą i w ten sposób „uzupełni” etat jednego pracownika.

Praca 6 dni w tygodniu możliwa jest teoretycznie na umowie zlecenia, ale z umowami zlecenia generalnie należy uważać. Przede wszystkim nie jest dopuszczalne zawieranie umowy zlecenia tam, gdzie ze wszelkich okoliczności wynika, że będzie to de facto praca przypominająca pracę w stosunku pracy.

Przykładowo – jeśli właściciel sklepu chciałby zatrudnić na podstawie umowy zlecenia ekspedientkę, która miałaby pracować w określonych godzinach, w określonych dniach, pod nadzorem zatrudniającego i w określonym miejscu, to w zasadzie wyczerpuje to definicję stosunku pracy, o której mowa w art. 22 §1 kodeksu pracy.

Można oczywiście do tego typu pracy zatrudnić zleceniodawcę, np. studenta na umowie zlecenia, który chce dorobić sobie, ale w tym wypadku nie będzie to raczej „pełnoetatowe” zatrudnienie. W grę wchodzi natomiast np. zatrudnienie dwóch pracowników na 3/4 etatu i takie zaplanowanie grafików, aby praca 6 dni w tygodniu wykonywana była łącznie w taki sposób, aby pokryła zapotrzebowanie na czas funkcjonowania zakładu pracy.

Praca 6 dni w tygodniu na polecenie pracodawcy

Przestrzeganie przepisów o czasie pracy jest jednym z najważniejszych obowiązków pracodawcy. Za planowanie czasu pracy i organizowanie pracy pracowników odpowiada właśnie pracodawca. Nie może on planować pracy w nadgodzinach z góry, nie może planować pracy ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, w tym również nie może z góry planować pracy na więcej niż 5 dni średnio w tygodniu. Już choćby z tego powodu praca 6 dni w tygodniu nie może być pewną normą.

Ona może się zdarzyć, ale nie może być normą. Pracodawca nie może żądać od pracownika, aby pozostawał do jego dyspozycji 6 dni w tygodniu. Przepisy o czasie pracy zapewniają pracownikowi odpoczynki dobowe i tygodniowe, ale również te średnio dwa dni wolne od pracy w tygodniu i pracodawca tym czasem wolnym nie powinien dysponować.

O ile sobota nie jest dniem wolnym od pracy, tak pracodawca nie może planować pracy w taki sposób, aby praca 6 dni w tygodniu była normą. A co może zrobić pracownik, jeśli pracodawca właśnie w taki sposób planuje mu pracę? Czy może odmówić wykonywania pracy w tej sytuacji?

Nie może. Przepisy kodeksu pracy przewidują pewne sytuacje, w których pracownik może odmówić wykonywania pracy. Nie ma wśród nich źle zaplanowanej pracy. O okolicznościach tych możesz poczytać więcej w artykule poniżej

Kiedy pracownik może odmówić wykonywania pracy? 5 sytuacji

Pracownik może natomiast o naruszaniu przepisów o czasie pracy zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy, choćby anonimowo. Ta po przeprowadzeniu kontroli może nałożyć na pracodawcę grzywny za naruszanie przepisów o czasie pracy.

Praca 6 dni w tygodniu bez odpowiedniego skrócenia pracy w innym tygodniu powoduje naruszenie przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Jeśli pracownik wykonuje pracę w dniu wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, pracodawca ma obowiązek oddać pracownikowi dzień wolny za pracę w sobotę. Nie ma znaczenia, czy praca w tym dniu była wykonywana przez 1 czy 8 godzin – pracodawca oddaje pracownikowi cały dzień wolny.

Praca 6 dni w tygodniu może oznaczać, że będzie wykonywana np. od poniedziałku do piątku plus dodatkowo w niedzielę. Wówczas już taka niedziela musi zostać odpowiednio zrekompensowana – o ile nie jest normalnym dniem roboczym, a dodatkową pracą, pracodawca musi oddać dzień wolny (pisaliśmy m.in. tutaj: praca w niedziele i święta – zasady rekompensaty)

Co więcej, ponieważ norma dobowa czasu pracy wynosi 8 godzin, bez względu na wymiar etatu, to praca w sobotę w wymiarze wyższym niż 8 godzin skutkować będzie koniecznością oddania pracownikowi dnia wolnego oraz dodatkowo rozliczenia jako nadgodziny nadwyżki ponad te 8 godzin (pisaliśmy m.in. czas wolny za nadgodziny – zasady oddawania).

Podsumowując: Praca 6 dni w tygodniu, jeśli jest rekompensowana odpowiednio krótszym innym tygodniem (byle średnio pracownik pracował 5 dni w tygodniu) jest dopuszczalna. Pracodawca nie może jednak planować pracy na 6 dni w każdym tygodniu. Jeśli zakład jest czynny te 6 dni w tygodniu, konieczne jest zatrudnienie co najmniej dwóch pracowników, aby „pokryć” zapotrzebowanie na pracę w ciągu tych 6 dni.

Ile maksymalnie dni może pracować pracownik? Średnio 5 w tygodniu. Nie da się planować mu pracy inaczej, w szczególności aby notorycznie pracował po 6 dni w tygodniu. Praca 6 dni w tygodniu rekompensowana jest krótszą pracą w innym tygodniu. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 marca 2010 roku sygn. I PK 191/09 wskazał, iż czas pracy należy bilansować w ramach obowiązującego okresu rozliczeniowego.

Share
Tweet
Email
Prev Article
Next Article
Tags:praca 6 dni w tygodniu praca w soboty

Related Articles

Okresy choroby pracownika w świadectwie pracy
Wystawienie świadectwa pracy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy to …

Okresy choroby pracownika w świadectwie pracy

L4 w ciąży
L4 w ciąży to dla pracodawcy nie tylko zapowiadająca się …

L4 w ciąży – kto płaci i jak liczyć i ile się należy

Leave a Reply Cancel Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Obserwuj nas

Kategorie

  • czas pracy
  • darmowe porady prawne
  • Ochrona konsumenta
  • Podatki
  • Praca
  • Prawo administracyjne
  • Prawo cywilne
  • Prawo gospodarcze
  • prawo karne
  • Prawo rodzinne
  • Prawo spółek
  • Rodzicielstwo
  • Szkolnictwo
  • umowy o pracę
  • urlopy
  • Własna firma
  • wynagrodzenia
  • Zasiłki
  • ZUS i zwolnienia lekarskie
  • Zwolnienie pracownika

Najnowsze artykuły

  • Co Ci się należy po urodzeniu dziecka – 5 najważniejszych świadczeń dla młodej mamy
  • Ile można zarobić na umowie zlecenia? Zobacz, na co możesz liczyć pracując na zleceniu
  • Kogo nie można zwolnić z pracy? Zobacz, kiedy szef nie może Cię zwolnić
  • Nadgodziny w sobotę i niedzielę – zobacz, ile płatne i co Ci się należy
  • Nadgodziny przy niepełnym etacie – jak rozliczać
  • Zwolnienie z pracy za plotki – czy jest dopuszczalne?
  • Dodatkowy urlop dla niepełnosprawnych – komu się należy
  • Kiedy ZUS wypłaci zasiłek – w jakim terminie?
  • Rozwiązanie umowy o pracę na urlopie wychowawczym
  • Ciąża na urlopie wychowawczym – czy należy się zasiłek chorobowy i macierzyński?
  • Ile pracownik może chorować, żeby nie stracić pracy?
  • Czy pracownik może odmówić pracy w sobotę?
  • Ekwiwalent za urlop 2021 na niepełnym etacie
  • Czy można zwolnić kobietę w ciąży?
  • Wynagrodzenie chorobowe 2021 od pensji minimalnej
  • Kara pieniężna dla pracownika – za co można nałożyć?
  • Rezygnacja z urlopu wychowawczego – zasady
  • Praca na czarno – co grozi pracownikowi – jakie konsekwencje?
  • Obniżenie wynagrodzenia bez zgody pracownika
  • Wyjścia prywatne w godzinach pracy a kodeks pracy
  • Dodatki za nadgodziny 50 i 100 procent – kiedy przysługują i jak się liczy
  • Utrata zaufania do pracownika i rozwiązanie umowy
  • Likwidacja stanowiska pracy jako przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę
  • Kiedy pracownikowi należy się odprawa – 3 najczęstsze przypadki
  • Praca w weekendy a kodeks pracy
  • Staż z urzędu pracy a ciąża, urlop i zwolnienie lekarskie
  • Kiedy nie można zwolnić pracownika?
  • Umowa na okres próbny a urlop a żądanie
  • Praca 6 dni w tygodniu – czy to jest dopuszczalne?
  • Obniżenie etatu a urlop wypoczynkowy
  • 2800 brutto ile to netto na pełnym etacie i na pół etatu?
  • Co pracownik traci na urlopie bezpłatnym
  • Praca w niedziele i święta – zasady rekompensaty
  • L4 w pierwszym miesiącu pracy – co się należy
  • Ile pracownik ma urlopu wypoczynkowego – zawsze 20 albo 26 dni?
  • Za co pracodawca może zwolnić dyscyplinarnie?
  • Co jeśli pracownik nie podpisze wypowiedzenia?
  • L4 w ciąży – kto płaci i jak liczyć i ile się należy
  • Czas wolny za nadgodziny – zasady oddawania
  • Opuszczenie stanowiska pracy bez zgody pracodawcy – co za to grozi?
  • Kiedy powiedzieć pracodawcy o ciąży?
  • Pensja w pierwszej pracy – ile można zarobić w pierwszej pracy?
  • Urlop wypoczynkowy w pierwszej pracy w życiu
  • Pierwsza praca w życiu – podpisanie umowy o pracę
  • Jak pracownik może rozwiązać umowę o pracę?
  • Pracodawca płaci pod stołem – co za to grozi?
  • Czy pracownik może dostać na rękę mniej niż minimalna?
  • Ile pracownik kosztuje pracodawcę
  • Zatrudnienie bezrobotnego – dofinansowanie miejsca pracy
  • Premia uznaniowa i premia regulaminowa – jakie są różnice
  • Porzucenie pracy – jakie konsekwencje?
  • Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego – kiedy ma miejsce?
  • Zadaniowy czas pracy – jak wprowadzić i kiedy stosować?
  • Zasiłek dla bezrobotnych – ile wynosi?
  • Udzielanie korepetycji a podatki

Najczęściej szukane:

akta osobowe pracownika błędna cena towaru czas na wydanie świadectwa pracy czas wolny za nadgodziny czynny żal dziedziczenie długów spadkowych dziedziczenie ustawowe dzień wolny za święto w sobotę długi podatkowe egzekucja komornicza konsumenci kradzież prądu obowiązek informacyjny odsetki za opóźnienie odwołanie od decyzji lekarza odwołanie pracownika z urlopu okulary dla pracownika pierwsza praca w życiu pozbawienie władzy rodzicielskiej praca na zwolnieniu lekarskim praca w soboty praca w weekendy prawo odmowy zeznań przyczyna dyscyplinarki rodzina zastępcza ruchomość zajęta równowaga stron w umowie sklep internetowy spadki sprzedaż ruchomości ulga za złe długi umowa zlecenia Umowa zlecenia a umowa o pracę umowa zlecenie a emerytura uszkodzony towar utrata uprawnień wypowiedzenie umowy zlecenia władza rodzicielska zakup towaru z wadami zakupy na odległość zasiłek dla bezrobotnych zmiana sędziego zmiana warunków umowy Zwolnienie pracownika za nienależyte wypełnianie obowiązków świadectwo pracy

Strony

  • Darmowa pomoc prawna – darmowe porady prawne
  • O NAS
  • Pliki cookies

Porady prawne na każdy dzień

O prawie pracy dla nieprawników
Copyright © 2021 Porady prawne na każdy dzień
Wsparcie SPD