Praca 6 dni w tygodniu niekoniecznie musi naruszać przepisy prawa pracy. Tydzień ma 7 dni, w przeważającej większości zakładów pracy pracownicy pracują 5 dni w tygodniu, od poniedziałku do piątku, ale to nie oznacza, że praca 6 dni w tygodniu nie jest dopuszczalna. Ona jest dopuszczalna i – pod pewnymi warunkami – zupełnie legalna.
To, że w niektórych zakładach pracy pracuje się po 6 czy 7 dni w tygodniu nie oznacza, że jeden pracownik ma pracować te 7 dni w tygodniu. Po prostu zakład pracy jest czynny 7 dni w tygodniu (np. stacja benzynowa czy inny zakład użyteczności publicznej), ale zatrudnieni w nim pracownicy nadal muszą pracować średnio 5 dni w tygodniu.
Ile dni można pracować pod rząd? Jaka jest średnia ilość godzin pracy w miesiącu?
Praca 6 dni w tygodniu oznacza pracę 4 dni w innym tygodniu (nie oznacza to, że mamy sześcio albo czterodniowy tydzień pracy). Zgodnie bowiem z art. 129 §1 kodeksu pracy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin (40 godzinny tydzień pracy) w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym (…). Powołany przepis, definiujący tzw. normy czasu pracy mówi wprost – pracownik pracuje średnio 5 dni w tygodniu, a nie dokładnie 5 dni w tygodniu.
A zatem praca 6 dni w tygodniu jest dopuszczalna, pod warunkiem, że zostanie zrekompensowana odpowiednio krótszym innym tygodniem pracy, byle średnio pracownik pracował 5 dni w tygodniu w okresie rozliczeniowym. Innymi słowy – jeden dłuższy tydzień pracy oznacza drugi krótszy tydzień pracy.
Sprawdź także: Ile dni pracodawca może się spóźnić z wypłatą?
Oznacza to że np. jeśli okres rozliczeniowy jest dwumiesięczny, w ciągu tych 2 miesięcy mamy 8 pełnych tygodni (plus kilka dni tzw. wystających), to w pierwszym miesiącu pracownik teoretycznie może pracować 6 dni w tygodniu, a w drugim miesiącu 4 dni w tygodniu. Nie zawsze jednak jest to takie proste.
Przede wszystkim to, że praca 6 dni w tygodniu jest dopuszczalna, to nie oznacza to, że pracownik może notorycznie pracować 6 dni w tygodniu. Dojdzie bowiem do powstania nadgodzin – pracownik przepracuje więcej niż 40 godzin średniotygodniowo. Do tego jeszcze dochodzi kwestia odpoczynków tygodniowych.
Zgodnie z art. 133 §1 kodeksu pracy pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
Sprawdź także: L4 online za darmo
Przepisy kodeksu pracy nie wskazują wprost, ile dni można pracować bez dnia wolnego. Może się zdarzyć sytuacja ekstremalna, w której pracownik będzie pracował 7 dni w tygodniu, następnie bez żadnego dnia przerwy rozpocznie swój kolejny tydzień pracy, ale tego typu sytuacje związane są z np. koniecznością prowadzenia akcji ratowniczej. W szczególności pracodawca nie powinien planować z góry pracy w takim układzie.
Pisaliśmy m.in. Jak planować czas pracy
40 godzinny tydzień pracy, a praca w sobotę
Przepisy kodeksu pracy nie pozwalają na planowanie pracy 6 dni w tygodniu, od poniedziałku do soboty w tym sensie, że każdy tydzień pracy ma uwzględniać 6 dni roboczych. Nawet, gdyby zachować normę średniotygodniową 40 godzin czasu pracy, czyli np. pracownik pracuje nie po 8 godzin na dobę, ale od poniedziałku do czwartku po 8 godzin na dobę, a piątek i sobota po 4 godziny.
Wówczas praca 6 dni w tygodniu nie przekracza co prawda normy średniotygodniowej, ale takie rozwiązanie jest niedopuszczalne, pracownik ma bowiem pracować nie więcej niż średnio 5 dni w tygodniu.
Sprawdź także: Nadgodziny przy niepełnym etacie
Praca 6 dni w tygodniu a wolna sobota
Należy pamiętać, że sobota nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Pracownik niekoniecznie musi pracować od poniedziałku do piątku, a weekend dla niego to niekoniecznie sobota i niedziela. Równie dobrze pracownik może pracować od wtorku do soboty, a weekend dla niego to będzie niedziela i poniedziałek. Ważne jednak, aby te średnio 5 dni pracy w tygodniu zachować.
Pracodawca może ustalać grafik tak, że praca 6 dni w tygodniu będzie przeplatać się z pracą 4 dni w tygodniu w okresie rozliczeniowym. Tyle, że pracownik musi znać swój rozkład czasu pracy na co najmniej tydzień przed okresem, na jaki ten rozkład opracowano. Wynika to wprost z art. 129 §3 kodeksu pracy:
rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony – w formie pisemnej lub elektronicznej – na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc. Pracodawca przekazuje pracownikowi rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład
Pięciodniowy tydzień pracy a praca w sobotę
Nie ma systemu czasu pracy, który przewidywałby taką możliwość, aby praca 6 dni w tygodniu była normą i mogła się powtarzać w każdym tygodniu w okresie rozliczeniowym. Niektóre systemy czasu pracy przewidują pracę w systemie skróconego tygodnia pracy (praca wykonywana od poniedziałku do czwartku po 10 godzin na dobę), pracę w systemie weekendowego czasu pracy (praca wykonywana w piątki, soboty i niedziele), ale o ile można skrócić tydzień pracy z średnio 5 do np. średnio 4 dni, to nie można go wydłużyć – praca 6 dni w tygodniu w sposób permanentny jest niezgodna z przepisami prawa pracy i dłuższy tydzień pracy musi zostać zrekompensowany innym krótszym tygodniem pracy.
Sprawdź także: Kiedy ZUS wypłaca L4
Co ważne, powyższe dotyczy również zadaniowego czasu pracy, w który pracodawca nie planuje pracownikom grafików, pracownicy nie mają sztywnych godzin pracy, a czas pracy jest determinowany ilością zadań do wykonania. O tym systemie czasu pracy pisaliśmy więcej tutaj: zadaniowy czas pracy na czym polega.
Nic nie da również wprowadzenie równoważnego systemu czasu pracy. W takim systemie możliwe jest wydłużenie dniówki pracowniczej do 12, 16 czy nawet 24 godzin, ale nie jest możliwe wydłużenie tygodnia roboczego. W tym systemie zatem praca 6 dni w tygodniu, jeśli miałaby być pracą planowaną, również nie jest dopuszczalna.
Jeśli zakład pracy pracuje w taki sposób, że praca 6 dni w tygodniu jest konieczna, to pracodawca nie może jednym etatem „pokryć” tych 6 dni pracy. Przykładowo jeśli jest to sklep, czynny od poniedziałku do soboty, to do pracy w takim sklepie pracodawca musi zatrudnić co najmniej 2 osoby – jedną na pełnym etacie i jedną na niepełnym. Chyba, że sam stanie za ladą i w ten sposób „uzupełni” etat jednego pracownika.
Praca 6 dni w tygodniu możliwa jest teoretycznie na umowie zlecenia, ale z umowami zlecenia generalnie należy uważać. Przede wszystkim nie jest dopuszczalne zawieranie umowy zlecenia tam, gdzie ze wszelkich okoliczności wynika, że będzie to de facto praca przypominająca pracę w stosunku pracy.
Przykładowo – jeśli właściciel sklepu chciałby zatrudnić na podstawie umowy zlecenia ekspedientkę, która miałaby pracować w określonych godzinach, w określonych dniach, pod nadzorem zatrudniającego i w określonym miejscu, to w zasadzie wyczerpuje to definicję stosunku pracy, o której mowa w art. 22 §1 kodeksu pracy.
Sprawdź także: 40 godzinny tydzień pracy, a praca w sobotę
Można oczywiście do tego typu pracy zatrudnić zleceniodawcę, np. studenta na umowie zlecenia, który chce dorobić sobie, ale w tym wypadku nie będzie to raczej „pełnoetatowe” zatrudnienie. W grę wchodzi natomiast np. zatrudnienie dwóch pracowników na 3/4 etatu i takie zaplanowanie grafików, aby praca 6 dni w tygodniu wykonywana była łącznie w taki sposób, aby pokryła zapotrzebowanie na czas funkcjonowania zakładu pracy.
Praca 6 dni w tygodniu na polecenie pracodawcy
Przestrzeganie przepisów o czasie pracy jest jednym z najważniejszych obowiązków pracodawcy. Za planowanie czasu pracy i organizowanie pracy pracowników odpowiada właśnie pracodawca i to on decyduje o sposobach organizacji czasu pracy.
Sprawdź także: L4 w weekend
Nie może on planować pracy w nadgodzinach z góry, nie może planować pracy ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, w tym również nie może z góry planować pracy na więcej niż 5 dni średnio w tygodniu. Już choćby z tego powodu praca 6 dni w tygodniu nie może być pewną normą.
Ona może się zdarzyć, ale nie może być normą. Pracodawca nie może żądać od pracownika, aby pozostawał do jego dyspozycji 6 dni w tygodniu. Przepisy o czasie pracy zapewniają pracownikowi odpoczynki dobowe i tygodniowe, ale również te średnio dwa dni wolne od pracy w tygodniu i pracodawca tym czasem wolnym nie powinien dysponować.
O ile sobota nie jest dniem wolnym od pracy, tak pracodawca nie może planować pracy w taki sposób, aby praca 6 dni w tygodniu była normą. A co może zrobić pracownik, jeśli pracodawca właśnie w taki sposób planuje mu pracę? Czy może odmówić wykonywania pracy w tej sytuacji?
Nie może. Przepisy kodeksu pracy przewidują pewne sytuacje, w których pracownik może odmówić wykonywania pracy. Nie ma wśród nich źle zaplanowanej pracy. O okolicznościach tych możesz poczytać więcej w artykule poniżej
5 SYTUACJI, W KTÓRYCH PRACOWNIK MOŻE ODMÓWIĆ WYKONYWANIA PRACY
Pracownik może natomiast o naruszaniu przepisów o czasie pracy zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy, choćby anonimowo. Ta po przeprowadzeniu kontroli może nałożyć na pracodawcę grzywny za naruszanie przepisów o czasie pracy.
Ile dni pod rząd można pracować? Czy np. może być 7 dni pracy pod rząd? Praca 6 dni w tygodniu bez odpowiedniego skrócenia pracy w innym tygodniu powoduje naruszenie przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Jeśli pracownik wykonuje pracę w dniu wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, pracodawca ma obowiązek oddać pracownikowi dzień wolny za pracę w sobotę. Nie ma znaczenia, czy praca w tym dniu była wykonywana przez 1 czy 8 godzin – pracodawca oddaje pracownikowi cały dzień wolny. Wówczas niejako pracownik pracuje w czterodniowym tygodniu pracy.
Praca 6 dni w tygodniu może oznaczać, że będzie wykonywana np. od poniedziałku do piątku plus dodatkowo w niedzielę. Wówczas już taka niedziela musi zostać odpowiednio zrekompensowana – o ile nie jest normalnym dniem roboczym, a dodatkową pracą, pracodawca musi oddać dzień wolny (pisaliśmy m.in. tutaj: praca w niedziele i święta – zasady rekompensaty)
Co więcej, ponieważ norma dobowa czasu pracy wynosi 8 godzin, bez względu na wymiar etatu, to praca w sobotę w wymiarze wyższym niż 8 godzin skutkować będzie koniecznością oddania pracownikowi dnia wolnego oraz dodatkowo rozliczenia jako nadgodziny nadwyżki ponad te 8 godzin (pisaliśmy m.in. czas wolny za nadgodziny – zasady oddawania).
Podsumowując: Praca 6 dni w tygodniu, jeśli jest rekompensowana odpowiednio krótszym innym tygodniem (byle średnio pracownik pracował 5 dni w tygodniu) jest dopuszczalna. Pracodawca nie może jednak planować pracy na 6 dni w każdym tygodniu. Jeśli zakład jest czynny te 6 dni w tygodniu, konieczne jest zatrudnienie co najmniej dwóch pracowników, aby „pokryć” zapotrzebowanie na pracę w ciągu tych 6 dni.
Ile maksymalnie dni może pracować pracownik? Średnio 5 w tygodniu. Nie da się planować mu pracy inaczej, w szczególności aby notorycznie pracował po 6 dni w tygodniu. Praca 6 dni w tygodniu rekompensowana jest krótszą pracą w innym tygodniu. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 marca 2010 roku sygn. I PK 191/09 wskazał, iż czas pracy należy bilansować w ramach obowiązującego okresu rozliczeniowego.
Czytaj także: Jak liczyć dodatki za nadgodziny 50 i 100
Ile sobót pod rząd można pracować
Na to nie ma konkretnego przepisu. Jest przepis, który mówi, że pracownik pracujący w niedziele musi mieć jedną niedzielę wolną na cztery kolejne. Tymczasem sobota nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Ona jest wolna z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Teoretycznie zatem, jeśli takie są szczególne potrzeby pracodawcy, pracownik może pracować w każdą sobotę (czy każdy dzień wolny z tytułu przeciętnie 5 dniowego tygodnia pracy), niemniej Państwowa Inspekcja Pracy przestrzega, aby nie nadużywać prawa do polecania nadgodzin.
No i oczywiście pozostaje kwestia odpoczynku – pracownik musi mieć zapewnione co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego.
kto to wymyślił, nie chcę iść na urlop, dlaczego na siłę muszę???? Prawo tylko sobie robią, ma być wybór można iść na urlop ale nie na siłę JEŚLI PRACOWNIK NIE CHCE IŚĆ NA URLOP TO NIE WOLNO GO ZMUSZAĆ, ja odpoczywam jak pracuję po urlopie mam nerwy,
Witam.Salon w którym zaczęłam pracować jest otwarty od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00-16:00 a w soboty 9:00-14:00 i pracodawca nie wyraża zgody by wydłużyć czas pracy w tygodniu aby mieć co druga sobotę wolną.Czy ma do tego prawo aby żądać by pracownik pracował 6 dni w tygodniu notorycznie przez cały rok?!
Dzień dobry
Nie, nie ma takiej możliwości. Pracownik może pracować w danym tygodniu np. 6 dni, ale w następnym odpowiednio mniej, aby średnio nie pracował więcej niż 5 dni w tygodniu (średnio). Do tego musi mieć zapewnione odpoczynki, w tym odpoczynek tygodniowy minimum 35 godzin, obejmujący niedzielę. Dotyczy to oczywiście pracy na etacie, bo na zleceniu te przepisy ochronne dla pracownika nie obowiązują.
Dzień dobry.
Pracownik pracuje od poniedziałku do czwartku po 7h, w piątek 6,5h + sobota 5,5h, w sumie 40h. W kolejnym tygodniu pracuje od poniedziałku do piątku po 8h. W ciągu tych dwóch tygodni ma tylko 3 dni wolnego (jedną sobotę i dwie niedziele) i schemat się powtarza. Czy powinien zwrócić uwagę pracodawcy, że taki system jest niezgodny z Kodeksem Pracy, ponieważ pracownik pracuje średnio więcej niż 5 dni tygodniowo?
Dzień dobry
Tak, powinien zwrócić uwagę, bo nawet, jeśli mamy zachowane normy, czyli średniotygodniowo 40 godzin, to naruszona jest norma przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. W razie kontroli PIP to wytknie na bank.
A co w przypadku obcięcia godzin pracy w tygodniu, żeby pokryć nimi weekend? Dzień wolny przypada tylko w poniedziałek. Czyli w pracy jestem 6 dni i nie mam wolnych weekendów.
A proszę o doprecyzowanie – pracuje Pan mniej np. od poniedziałku do piątku, ale za to te brakujące godziny przerzucane są na soboty? I średnio pracuje Pan więcej niż 5 dni w tygodniu?
Dzień dobry.
Pracuje w piekarni 6dni w tygodniu po 8h, bywa że dłużej, praca od wieczora do nocy. Płaca minimalna, wiem że powinna być większa z tego że to noc, ale mówią że kasy nie mają. Sobota zawsze wolna.
Brak przerwy, jemy w biegu czyli przy pracy, inaczej pracujemy jeszcze dłużej.
Jest jakiś przepis który nakazuje pracownikowi pracować 48h tygodniowo? Od szefa usłyszałem, że on przecież pracuje dłużej. Zdrowie zaczyna szwankować, zmęczenie, mało snu i pewnie będzie trzeba się zwolnić niedługo. Chciałem dowiedzieć się, czy szef ma prawo do takiego traktowania pracowników czy nie. Chciałbym zawalczyć o swoje prawa by inni z którymi pracuję mieli lepiej później.
Normalna umowa o pracę.
Czyli nie ma możliwości rozpisania harmonogramu pracy pracownikowi od pn do pt po 6 h a sobota np 10?
Jeśli to ma być jeden tydzień, ale w następnym planuje Pani odpowiednio mniej godzin i 4 dni pracy, a pracownik ma zapewnione odpoczynki dobowe i tygodniowe, to nie ma problemu – on nie może pracować non stop po 6 dni w tygodniu. Norma to średnio 5 dni pracy w tygodniu, może się zdarzyć, że w jednym tygodniu będzie miał planowane 6 dni pracy, ale za to w innym 4. Pisze Pani o pracy w sobotę 10 godzin, a więc zakładam, że chodzi o równoważny system czasu pracy – można planować 6 dni w jednym tygodniu, bo skoro on ma mieć planowane dniówki ponad 8 godzin, to dni roboczych i tak będzie miał odpowiednio mniej
Dzień dobry czy pracodawca może kazać chodzić mi do pracy czasem po 5 dni a czasem po 6 dni np 3 miesiące a potem dać mi w konkretnie nie określonym terminie 2 tygodnie wolnego za zrobienie np 10 sobót
Dzień dobry. W okresie rozliczeniowym musi Pan pracować średnio 5 dni w tygodniu. Teoretycznie jest możliwe, że np. będzie Pan pracował kilka tygodni pod rząd po 6 dni, a następnie dostanie Pan za te soboty kilka dni wolnych, ale tu dochodzi jeszcze kilka kwestii. Jeśli sobota jest dniem wolnym dla pracownika, z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, nie jest pracą grafikową, to praca w sobotę jest dopuszczalna ze względu na wyjątkowe okoliczności, np. szczególne potrzeby pracodawcy. Do tego dochodzi kwestia zachowania 35 godzinnego nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego, który pracodawca musi pracownikowi zapewnić.
Dzień dobry! Pracuję w aptece. Apteka jest czynna 8-18 i sobota 8-13. Umowa na pełen etat. Pracodawca umówił się z nami, że jesteśmy po 2 soboty w miesiącu w pracy i za to w tym tygodniu co wypada sobota pracujemy po 7 godzin. Czyli 1 tydzień pon-piątek 8 godzin- sobota wolna, 2 tydzień pon-piątek 7 godzin- sobota 8-15 w pracy. Czy jest to prawidłowy czas pracy? Czy powinnyśmy pracować cały miesiąc w tygodniu po 7 godzin i wtedy 2 soboty do pracy? A może wymagać dnia wolnego za sobotę?
Dzień dobry
W soboty pracuje Pani po 5 godzin. Te 5 godzin jest oddawane czasem wolnym w tym tygodniu, w którym wypada sobota. Pracuje Pani zatem średnio 40 godzin tygodniowo, a więc nie przekracza norm, ale dochodzi tu do naruszenia przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Pracuje Pani średnio więcej niż 5 dni w tygodniu. Za tę pracę w sobotę pracodawca powinien oddać dzień wolny, a nie poszczególne godziny w poszczególnych dniach. Sobota jest dla Pani wolna z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy (ona nie jest wolna ustawowo), a więc jeśli pracodawca planuje Pani pracę w sobotę, powinien z góry niejako zaplanować inny dzień wolny, aby zachować średnio pięciodniowy tydzień pracy.
Pracuję w sklepie. Poniedziałek -sobota.Ile godzin tygodniowo mogę pracować maksymalnie? Czasem jest to 10h dzień wolny, czy w tygodniu mogę mieć max 44h czy mniej?
Dzień dobry. A w jakim systemie czasu pracy Pani pracuje? W równoważnym?