wynagrodzenie chorobowe 2021
Wynagrodzenie chorobowe 2021 i zasiłek chorobowy 2021 liczy się według zasad, wskazanych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Ustawę tę potocznie nazywa się ustawą zasiłkową i my również będziemy tym pojęciem się posługiwać.
Należy od razu zaznaczyć, że wynagrodzenie chorobowe 2021 i zasiłek chorobowy 2021 to dwa różne rodzaje świadczeń, choć oba należą się pracownikowi za czas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą (pisaliśmy m.in. tutaj: L4 w pierwszym miesiącu pracy, a tu możesz poczytać: ile dostanę na zwolnieniu lekarskim w ciąży).
W tym artykule omówimy wynagrodzenie chorobowe 2021 i zasiłek chorobowy 2021, skupiając się na wyliczeniu jego wysokości, w tym netto od pensji minimalnej. Pensja minimalna w 2021 roku wynosi 2800 zł brutto. Ile to będzie netto dla pół etatu, możesz poczytać tutaj: 2800 brutto ile to netto na pół etatu, a o samym minimalnym wynagrodzeniu w 2021 roku szczegółowe informacje znajdziesz tutaj: minimalne wynagrodzenie 2021 od brutto do netto.
Jeśli interesują Cię konkretne kwoty, przeskocz poniżej, póki co skupimy się na omówieniu zasad naliczania wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego.
Wyprzedzając nieco. Jeśli pracownik w danym miesiącu nie chorował, a zarabia pensję minimalną, czyli te 2800 zł, to na rękę otrzyma około 2061,67 zł (przy założeniu, że ma prawo do ulgi podatkowej 43,76 zł oraz kosztów uzyskania przychodu w kwocie 250 zł), a jeśli korzysta ze zwolnienia podatkowego zerowy PIT dla młodych, otrzyma na rękę około 2198,67 zł.
A jak to będzie, jeśli pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim? Wówczas, jeśli pracownik ma wynagrodzenie w wysokości minimalnego, to za czas zwolnienia lekarskiego jego wynagrodzenie zostanie pomniejszone – co do zasady za ten czas pracownik ma prawo do wynagrodzenia chorobowego 2021 albo zasiłku chorobowego 2021 80% podstawy (chyba, że to np. zwolnienie lekarskie ciąży, to wówczas pracownicy należy się wynagrodzenie chorobowe 2021 czy zasiłek chorobowy 2021 w wysokości 100% podstawy i nie traci ona na wynagrodzeniu, idąc na zwolnienie lekarskie – pisaliśmy więcej m.in. tutaj: kiedy powiedzieć pracodawcy o ciąży oraz tutaj: L4 w ciąży – kto płaci i jak się liczy).
Wynagrodzenie chorobowe 2021 jest świadczeniem pracowniczym, uregulowanym w treści art. 92 kodeksu pracy. Od razu należy zaznaczyć, że wynagrodzenie chorobowe 2021 należy się wyłącznie pracownikom, a więc osobom pozostającym w stosunku pracy. Nie należy się ono zleceniobiorcom – zleceniobiorcy, jeśli podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, mają prawo od razu do zasiłku chorobowego (z zastrzeżeniem tzw. okresu wyczekiwania, o którym za chwilę).
Czytaj także: Co jeśli nie dostanę wypłaty do 10?
W każdym razie wynagrodzenie chorobowe 2021 należy się pracownikowi za pierwsze 33 dni zwolnienia lekarskiego w trakcie roku. Jeśli pracownik ukończył już 50 rok życia, to wynagrodzenie chorobowe 2021 należy mu się za pierwsze 14 dni zwolnienia lekarskiego w ciągu roku.
Te 33 dni albo 14 dni to oczywiście nie musi być ciągłość zwolnienia lekarskiego. Przykładowo – pracownik chorował w marcu 20 dni, a następnie w maju 8 dni i w sierpniu 10 dni. Żadne z tych zwolnień lekarskich nie zostało spowodowane wypadkiem przy pracy.
Wówczas za te 20 dni zwolnienia lekarskiego w marcu pracownikowi należy się wynagrodzenie chorobowe 2021, za 8 dni zwolnienia w maju nada wynagrodzenie chorobowe 2021, a w sierpniu za pierwsze 5 dni zwolnienia jeszcze wynagrodzenie chorobowe, a potem po wyczerpaniu tych 33 dni z wynagrodzeniem chorobowym pracownik „wpada w zasiłek” – od 34 dnia choroby w ciągu roku pracownikowi należy się zasiłek chorobowy 2021.
Sprawdź także: Kiedy ZUS robi przelewy?
Wynagrodzenie chorobowe należy się pracownikowi, który ma za sobą okres wyczekiwania, o którym mowa w art. 4 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z tym przepisem pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, z pewnymi wyjątkami. Zleceniobiorca z kolei, aby nabył prawo do zasiłku chorobowego, musi pozostawać ubezpieczonym dobrowolnie przez okres co najmniej 90 dni.
Najczęściej okres wyczekiwania dotyczy przypadku, w którym pracownik podejmuje pracę po raz pierwszy w życiu (pisaliśmy więcej m.in. pierwsza praca w życiu a urlop oraz ile można zarobić w pierwszej pracy). Potem już, jeśli ma za sobą co najmniej 10 lat stażu pracy w życiu, okres wyczekiwania go nie obowiązuje i może liczyć na wynagrodzenie chorobowe 2021 już od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego.
Zakładając, że pracownik ma za sobą okres wyczekiwania, za czas zwolnienia lekarskiego – niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, ma prawo do wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego. Świadczenia te liczy się od podstawy, którą zgodnie z art. 36 ustawy zasiłkowej jest średnie wynagrodzenie należne za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pracownik stał się niezdolny do pracy z powodu choroby.
Jeśli pracownik pracuje krócej, np. kilka miesięcy, to tę średnią liczymy z pełnych miesięcy zatrudnienia. Z kolei jeśli to L4 w pierwszym miesiącu pracy, to podstawą do świadczenia jest wynagrodzenie, jakie pracownik by otrzymał, gdyby przepracował pełny miesiąc.
Do tej średniej wlicza się co do zasady wszystkie składniki, od których naliczana jest składka chorobowa, a więc premie, prowizje, wynagrodzenie za nadgodziny, dodatek za pracę w porze nocnej itp. (pisaliśmy więcej tutaj: premia uznaniowa a premia regulaminowa, ile się należy za nadgodziny). Nie wlicza się jedynie tych składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania świadczenia chorobowego, czyli dodatków niepomniejszanych za czas choroby.
Może się okazać, że w miesiącach, które należy uwzględnić w podstawie, licząc wynagrodzenie chorobowe 2021 czy zasiłek chorobowy 2021 pracownik nie przepracował części miesiąca z powodu np. choroby, urlopu bezpłatnego itp. (pisaliśmy m.in. tutaj: co pracownik traci na urlopie bezpłatnym). Wówczas zgodnie z art. 38 ust. 2 pkt 1 ustawy zasiłkowej te miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy wyłącza się (pomija), a te miesiące, w których przepracował więcej niż połowę obowiązującego go czasu pracy uwzględnia po tzw. dopełnieniu.
Aby ustalić, czy pracownik przepracował więcej czy mniej obowiązującego go czasu pracy w danym miesiącu, sprawdzamy po prostu liczbę godzin do przepracowania w danym miesiącu i porównujemy z realnie przepracowanymi przez pracownika – jeśli przepracowanych godzin jest co najmniej połowa, taki miesiąc uwzględniamy w podstawie naliczenia wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego po dopełnieniu.
Jedna ważna rzecz – wynagrodzenie chorobowe 2021 czy zasiłek chorobowy 2021 nie mogą być – dla pełnego etatu – naliczane od podstawy niższej niż pensja minimalna, obowiązująca w 2021 roku. A mogłoby się tak zdarzyć, jeśli pracownik zarabia jedynie wynagrodzenie minimalne.
Przykładowo – pracownik został zatrudniony z dniem 1 października 2020 roku z wynagrodzeniem minimalnym, które w tym 2020 roku wynosiło 2600 zł. Od 1 stycznia 2021 roku pracownik zarabia 2800 zł brutto, gdyż pracując na pełnym etacie nie może zarobić mniej niż pensja minimalna (pisaliśmy więcej tutaj: czy pracownik może zarabiać mniej niż pensja minimalna oraz częściowo tutaj: obniżenie wynagrodzenia bez zgody pracownika).
No i teraz gdyby okazało się, że pracownik poszedł na zwolnienie lekarskie w kwietniu, to chcąc naliczyć jego wynagrodzenie chorobowe 2021 czy zasiłek chorobowy 2021 musielibyśmy co do zasady ustalić podstawę jako średnią z miesięcy od października 2020 do marca 2021.
No i teraz ta średnia wyniosłaby 2700 zł. A zatem mniej niż pensja minimalna. A tak być nie może – zgodnie z art. 45 ustawy zasiłkowej:
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia.
A więc jako podstawę do naliczanego świadczenia musimy przyjąć pensję minimalną, obowiązującą w 2021 roku, czyli 2800 zł brutto. Zwróć jeszcze uwagę na powyższy przepis – podstawa nie może być niższa niż wynagrodzenie minimalne 2021 pomniejszone o 13,71% tego wynagrodzenia minimalnego.
Sprawdź także: 40 godzinny tydzień pracy, a praca w sobotę
Co to za wartość? Otóż jeśli pracownik ma jakąś pensję brutto, to od tej pensji liczy się składki na ubezpieczenia społeczne. Składka emerytalna wynosi 19,52% podstawy, z czego pracownik finansuje 9,76%, składka rentowa to 8% podstawy, z czego pracownik finansuje 1,5%, a składka chorobowa wynosi 2,45% podstawy i jest w całości finansowana przez pracownika.
O samym mechanizmie naliczania listy płac możesz przeczytać tutaj: https://spdszkolenia.pl/przykladowa-lista-plac/
Łącznie suma składek ZUS, finansowanych z wynagrodzenia pracownika wynosi właśnie 13,71% podstawy, czyli wynagrodzenia brutto z uwzględnieniem wszystkich składników ozusowanych.
Dobrze, kontynuujmy temat: wynagrodzenie chorobowe 2021 i zasiłek chorobowy 2021 od pensji minimalnej. Pensja minimalna na 2021 rok wynosi 2800 zł i taka też będzie podstawa do wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku, jeśli pracownik pójdzie na zwolnienie lekarskie. Jednocześnie to wynagrodzenie chorobowe 2021 albo zasiłek chorobowy 2021 wyniosą odpowiednio 80% podstawy albo 100% podstawy, jeśli zwolnienie lekarskie wystąpi w czasie ciąży czy jest spowodowane wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
Z kolei jeśli zwolnienie lekarskie jest spowodowane wypadkiem przy pracy, to pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy 2021 w wysokości 100% podstawy i – co ważne – przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy bez względu na to, czy pracownika obowiązuje okres wyczekiwania, czy nie. Cały okres zasiłkowy to co do zasady 182 dni, a jeśli choroba przypada w okresie ciąży albo jest spowodowana chorobą zakaźną, 270 dni. Więcej na ten temat tutaj: okres zasiłkowy – co to jest.
Rozliczmy teraz na konkretnym przykładzie wynagrodzenie chorobowe 2021 i zasiłek chorobowy 2021 dla pracownika, zarabiającego pensję minimalną.
Pracownik został zatrudniony z dniem 1 października 2020 roku. W umowie o pracę ma zapisaną pensję minimalną, która w 2020 roku wynosiła 2600 zł brutto (o samych umowach o pracę i wynagrodzeniu jako obowiązkowym składniku możesz szerzej poczytać tutaj: rodzaje umów o pracę jakie są oraz w tym artykule: zatrudnienie pracownika krok po kroku). W okresie od 7 do 18 marca 2021 roku pracownik był na zwolnieniu lekarskim „zwykłym”. Za czas tego zwolnienia należy mu się wynagrodzenie chorobowe 2021, gdyż liczymy najpierw z puli 33 dni.
A wcześniej jeszcze musimy ustalić wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. Jeśli w danym miesiącu wystąpiła nieobecność chorobowa czy zasiłkowa, to wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się zgodnie z §11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.
Stosownie do powołanego przepisu należy stawkę miesięczną wynagrodzenia podzielić przez 30, otrzymany wynik pomnożyć przez liczbę dni nieobecności chorobowej i tak z kolei otrzymany wynik odjąć od stawki wynagrodzenia za cały miesiąc.
W naszym przypadku będzie to zatem: 2800 zł – 2800 zł / 30 * 12 (dni choroby) = 1680 zł.
To ważne, bo na naszej liście płac, na której rozliczymy wynagrodzenie chorobowe 2021 z marca to wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca będzie podstawą do składek społecznych.
Teraz czas na wynagrodzenie chorobowe 2021. Podstawa do niego wyniesie:
2800 zł – 13,71% z 2800 zł = 2416,12 zł
A jeden dzień wynagrodzenia chorobowego brutto wyniesie: 2416,12 / 30 * 80% = 64,43 zł. Łatwo teraz zatem ustalić należne pracownikowi wynagrodzenie chorobowe 2021, wystarczy po prostu tę stawkę dzienną pomnożyć przez liczbę dni, za jakie pracownikowi należy się to wynagrodzenie chorobowe. W marcu pracownikowi należy się ono za 12 dni, a więc wysokość wynagrodzenia chorobowego wyniesie:
64,43 zł * 12 dni choroby = 773,16 zł. Jest to kwota brutto. Wynagrodzenie chorobowe jest zwolnione ze składek społecznych, nalicza się od niego jedynie składkę zdrowotną. A jak się to robi, pokażemy na liście płac.
Rozliczenie naszego wynagrodzenia od kwoty brutto do netto w tym wypadku wygląda następująco. Zakładamy najpierw, że pracownik ma mniej niż 26 lat, a więc korzysta ze zwolnienia podatkowego Zerowy PIT dla młodych. Wynagrodzenie za pracę i wynagrodzenie chorobowe podlega temu zwolnieniu, ale nie podlega mu już zasiłek chorobowy. Liczymy.
A gdyby ten pracownik nie chorował przez te 12 dni i gdyby nie należało mu się wynagrodzenie chorobowe 2021, ale normalne wynagrodzenie za pracę za cały miesiąc, zarobiłby na rękę 2198,67 zł, a więc około 170 zł więcej.
Teraz drugi przypadek, gdy pracownik miał ukończone 26 lat. Obliczenia są podobne, tyle, że musimy naliczyć również podatek.
A gdyby ten pracownik nie chorował i za czas tego zwolnienia lekarskie nie należało mu się wynagrodzenie chorobowe 2021, ale normalne wynagrodzenie za cały miesiąc, otrzymałby na rękę 2061,67 zł, a więc również około 160 zł więcej.
Czytaj także: Zwolnienie lekarskie online za darmo
Jak widzisz, pracownik idąc na zwolnienie lekarskie może nieco stracić na wynagrodzeniu. Chyba, że to zwolnienie lekarskie, za czas którego należy się pracownikowi wynagrodzenie chorobowe 2021 czy zasiłek chorobowy 2021 w wysokości 100% podstawy, a nie 80% podstawy.
Oczywiście na wynagrodzenie chorobowe nie ma co liczyć pracownik, zatrudniony bez umowy, czyli – jak to się potocznie mówi – na czarno. Nie podlega on bowiem zgłoszeniu do ubezpieczeń, a z jego wynagrodzenia nie są naliczane żadne składki ZUS (pisaliśmy więcej tutaj: praca na czarno – co grozi pracownikowi i pracodawcy). Podobnie jeśli np. pracodawca płaci pod stołem część wynagrodzenia, to ta część „nielegalna” wynagrodzenia również nie zwiększy podstawy do wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego. Koszty zatrudnienia są spore – niektórzy pracodawcy lubią „kombinować z wynagrodzeniami, na co jednak pracownik nie powinien się zgadzać.
Podsumowując: wynagrodzenie chorobowe 2021 i zasiłek chorobowy 2021 liczone od pensji minimalnej to dla pracownika strata kilkudziesięciu czy nawet kilkuset złotych, w zależności od tego, jak długo to zwolnienie lekarskie potrwa. Należy pamiętać, że gdyby pracownik znajdował się w okresie wyczekiwania, to za ten okres wyczekiwania świadczenie chorobowe nie należy mu się. Temat wynagrodzeń pracowniczych będziemy niebawem kontynuować, opiszemy m.in. co pracownik traci na zwolnieniu lekarskim. Zapraszamy do lektury.
