Kontrakty terminowe – na czym polegają?

Kontrakty terminowe to o wiele bardziej złożone instrumenty finansowe niż np. akcje, jednak pozwalają grać na spadki ceny poszczególnych aktywów. Kontrakty terminowe są bardziej złożone, przede wszystkim ze względu na to, że transakcja odroczona zostaje w czasie, a inwestor ma możliwość zajęcia pozycji krótkiej.

Czym są kontrakty terminowe?

Kontrakty terminowe to instrumenty pochodne co oznacza, że naśladują kurs aktywów bazowych, np. akcji. Inwestor może się założyć z innym uczestnikiem rynku o to, jak będzie przedstawiała się cena określonego aktywa za kilka miesięcy.

Kiedy inwestor dokonuje zakupu kontraktu terminowego, liczy na to, że kurs aktywa bazowego będzie wzrastał. Z kolei sprzedając kontrakt terminowy, zakłada, że kurs będzie spadał. Ta strona transakcji, która poprawnie przewidziała kierunek zmian kursów, osiągnie zysk.

Kontrakt terminowy rozliczony zostanie w ustalonym dniu wykonania kontraktu. Można jednak wcześniej zamknąć pozycję. Aby to zrobić, trzeba wykonać transakcję przeciwstawną. O co chodzi? Jeśli inwestor zajął krótką pozycję, musi kupić kontrakt terminowy, który będzie miał takie same parametry. Kiedy inwestor zajął długą pozycję, musi sprzedać kontrakt w celu zamknięcia transakcji.

Depozyt zabezpieczający oraz dźwignia finansowa

Kontrakty terminowe nie zdobyłby tak dużej popularności, gdyby nie umożliwiałyby szybszego zarobku niż np. akcje. Jest to możliwe dzięki dźwigni finansowej, nazywanej również lewarem. Dźwignia finansowa powiększa wartość posiadanego depozytu. Co więcej, kiedy inwestor czuje, że cena akcji określonej spółki będzie spadała, również może na tym zarobić (czytaj: Jak zarabiać na akcjach). Jednak warto pamiętać o tym, że dźwignia finansowa to miecz obusieczny i korzystając z niej, można również zwiększyć straty.

Z kontraktami terminowymi związana jest konieczność posiadania odpowiedniego depozytu zabezpieczającego na wypadek, gdyby kurs obrał inny kierunek niż ten, który zakładał inwestor. Jeśli chodzi o Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, to wysokość wymaganego depozytu ustalana jest przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że zazwyczaj depozyty zabezpieczające są stosunkowo wysokie i wynoszą np. 40 tysięcy złotych. Dlatego też kontrakty terminowe są instrumentami finansowymi, które wykorzystywane są częściej przez fundusze inwestycyjne niż indywidualnych inwestorów. Jednak dźwignia finansowa pozwala na obniżenie depozytu zabezpieczającego np. z 40 tysięcy złotych na 4 tysiące złotych.

Czym jest pozycja długa?

Najprościej ujmując, pozycja długa oznacza zakup kontraktu. W tym wypadku inwestor obstawia wzrost, liczy zatem, że wartość instrumentu finansowego będzie wzrastać, dzięki czemu będzie mógł drożej zamknąć pozycję i wygenerować zysk.

Czym jest pozycja krótka?

Pozycja krótka nazywana jest często „shortem” i chodzi w tym przypadku o to, że kontrakt zostaje sprzedany. Inwestor obstawia wtedy spadek, czyli liczy na to, że wartość instrumentu finansowego będzie spadała, dlatego też nie będzie można nabyć kontraktu taniej, a różnica pomiędzy ceną sprzedaży i kupna będzie jego zyskiem.

Zamknięcie pozycji

Odbywa się to poprzez likwidację otwartych pozycji przed ustalonym terminem wykonania kontraktu. Jeśli inwestor ma wtedy otwartą długą pozycję, sprzedaje kontrakt, a jeśli krótką – kupuje go.

Komu służą kontrakty terminowe?

Inwestorzy zawierają kontrakty terminowe nie tylko po to, aby zminimalizować ryzyko zmiany cen, ale również po to, aby zarobić na różnicy pomiędzy ceną kupna oraz ceną sprzedaży. W związku z tym, kontrakty terminowe są bardzo popularne wśród spekulantów.

Jeśli chodzi o inwestora minimalizującego ryzyko, to pozycja długa zabezpiecza go przed wzrostem ceny, a pozycja krótka zabezpiecza go przed spadkiem ceny. Z kolei w przypadku spekulanta pozycja długa powoduje, że spodziewa się on wzrostu ceny oraz oczekuje w przyszłości na zysk ze sprzedaży. Natomiast jeśli chodzi o pozycję krótką, to w tym przypadku spekulant spodziewa się spadku ceny oraz w przyszłości oczekuje na zysk z kupna.

Sprawdź także: Fundusze inwestycyjne czy warto

Poza pozycją długą oraz krótką, trzecią strategią inwestycyjną jest tzw. gra na spreadach. Spread jest różnicą w wycenie dwóch takich samych kontraktów na różnych giełdach surowców albo dwoma kontraktami na taką samą wartość oraz ilość surowca, jednak różny termin dostawy.

Zastosowanie kontraktów terminowych

Wyróżnić można:

• Zabezpieczenie kontraktami futures – kupowane albo sprzedawane z zamiarem otrzymania lub dostarczenia towaru bazowego zazwyczaj są wykorzystywane w celach zabezpieczanych przez firmy oraz inwestorów instytucjonalnych. Służą często jako metoda zarządzania przyszłym ryzykiem cenowym danego towaru w operacjach albo inwestycjach,
• Spekulacja kontraktami futures – kontrakty futures cechują się płynnością i można je kupować oraz sprzedawać do momentu wygaśnięcia. To ważną cecha dla inwestorów spekulacyjnych, którzy nie mają towaru bazowego, jak również nie chcą go posiadać. Mogą kupować albo sprzedawać kontraktów futures w celu wyrażenia opinii na temat kierunku rynku towaru oraz czerpać z niego potencjalne korzyści. Potem, przed wygaśnięciem, zakupią albo sprzedadzą pozycję kompensującą kontraktu futures w celu wyeliminowania wszystkich zobowiązań względem rzeczywistego towaru.

Rodzaje kontraktów terminowych

Podstawowy podział kontraktów terminowych wygląda w następujący sposób:

• Kontrakty futures – nawiązuje się je przy pomocy giełdy, np. GPW,
• Kontrakty forward – to pozagiełdowe kontrakty.

Istnieje także podział ze względu na instrumenty bazowe, na których opierają się kontrakty terminowe. Zatem można wyróżnić:

• Kontrakty terminowe na akcje – w tym przypadku instrumentem bazowym są akcje,
• Kontrakty terminowe na indeksy – mogą być to indeksy giełdowe, np. kontrakty na WIG20,
• Kontrakty terminowe na surowce – inwestorzy nie mają możliwości skorzystania z nich na GPW,
• Kontrakty terminowe na waluty – w tym przypadku instrumentem bazowym jest kurs walut.

Kurs i wartość kontraktu

Dla inwestora bardzo ważną informacją jest kurs oraz wartość kontraktu. Trzeba pamiętać o tym, że nie są to te same wartości, jak w przypadku akcji. Pieniądze, jakie inwestor musi posiadać, aby nabyć kontrakt, to pochodna kursu, mnożnika, a także depozytu zabezpieczającego.

Dźwignia finansowa a wielkość depozytu

Działanie kontaktów terminowych na rynku finansowym jest związane z pojęciem dźwigni finansowej, którą można osiągnąć dzięki wnoszeniu depozytu zabezpieczającego. Dużą zaletą kontraktów terminowych jest to, że inwestor nie musi mieć pełnej kwoty, równej wartości instrumentu, który kupuje, a tylko jej ułamek, który nazywany jest depozytem zabezpieczającym.

W odróżnieniu od akcji, rozliczenie transakcji terminowych odroczone jest w czasie. Z tą cechą związana jest następna zaleta, a także potrzeba wprowadzenia depozytu zabezpieczającego, który zabezpiecza obie strony przed niewywiązaniem się z kontraktu, czyli wnoszenie depozytu ma za zadanie ograniczyć ryzyko.

Codzienne rozliczenia

W przeciwieństwie do rynków akcji, w przypadku których inwestor po ich nabyciu nie musi liczyć się z wydaniem gotówki, trochę inaczej wygląda procedura rozliczania kontraktów terminowych. W tym przypadku funkcjonuje mechanizm codziennego rozliczania zysków oraz strat. Biorąc pod uwagę dzienną cenę rozliczeniową, obliczane są straty oraz zyski wszystkich inwestorów, którzy posiadają długie i krótkie pozycje.

Jeśli chodzi o straty, to są one pobierane z depozytu zabezpieczającego. Tak się dzieje do pewnego progu, czyli depozytu obowiązkowego. Jeżeli strata powoduje spadek poniżej tego progu, inwestor musi dopłacić gotówkę i uzupełnić depozyt do wartości początkowej. Jeżeli nie jest w stanie zrobić tego, jego pozycja natychmiastowe zostaje zamknięta.

Wygasanie i seria kontraktów

Każdy kontrakt na konkretny instrument notowany jest w seriach to znaczy, że różnią się one terminem wygaśnięcia. Daty wygasania ustalane są przez giełdę. Najbardziej aktywny handel odbywa się na kontraktach przy najbliższym terminie wygasania. Jednak przed ostatecznym terminem obrót przeniesiony zostaje na kolejną serię.

Ceny terminowe i gotówkowe

Cena kontraktów terminowych pomimo tego, że jest uzależniona od instrumentu bazowego, może się różnić od niego. Im dłuższy jest okres do wygaśnięcia kontraktu, tym różnica ta może być większa. Zależnie od rodzaju kontraktu, tego czy dotyczy on indeksu, akcji, surowców, waluty, jego wartość teoretyczna będzie uwzględniać koszt pieniądza, dywidendy, wysokość stóp procentowych albo koszty magazynowania.

Jeśli chodzi o wymiar praktyczny, to rzeczywiste ceny kontraktów teraz z różnych względów mogą różnić się od teoretycznej wyceny. Takie różnice w wycenach wykorzystywane są często przez różnych uczestników rynku, którzy liczą na to, że jeżeli nawet nie dojdzie do ich korekty, to w dniu wygaśnięcia kontraktu, jego cena zrówna się z ceną instrumentu bazowego.

Czym są kontrakty futures?

Futures to kontrakty terminowe, w ramach których obie strony kontraktu zobowiązują się do kupna albo sprzedaży ustalonej ilości aktywa bazowego albo wykonania równoważnego rozliczenia finansowego, po ustalonej w chwili zawarcie kontraktu cenie.

Kontrakty futures dostępne są dla instrumentów finansowych, np. indeksach, obligacjach, ale również surowców, np. złota, srebra albo ropy. To produkty standaryzowane.

Który kontrakt futures wybrać?

Jeszcze zanim inwestor zacznie handel kontraktami futures, z pewnością będzie zastanawiał się, jaki wybrać. Na świecie istnieje wiele różnych możliwości inwestycji w kontraktach futures z wieloma różnymi aktywami bazowymi (czytaj także: Giełdy na świecie). Na wybór określonego kontraktu terminowego ma wpływ również płynność.

Decydując się na handel kontraktami terminowymi futures, trzeba w pierwszej kolejności ustalić, w które aktywo będzie się inwestować. Inwestor powinien wybrać takie, nas którym się zna, i które go interesuje. Czynników, które mają wpływ na wybór aktywa jest wiele. Inwestor musi także wiedzieć, na czym opiera się wybrany indeks, np. S&P500 zawiera akcje amerykańskie, a DAX zawiera niemieckie.

Kto może handlować kontraktami futures?

Jeśli chodzi o kontrakty futures, to ważne są również godziny otwarcia oraz możliwości na giełdzie. Jeżeli inwestor handluje na kontraktach futures, największa płynność będzie w godzinach otwarcia giełdy, na której notowany jest kontrakt. W Polsce najlepiej jest handlować na giełdach europejskich. Zależnie od tego, czy inwestor posiada większą wiedzę na temat np. akcji europejskich, czy preferuje inwestowanie w firmy amerykańskie.

Jeśli chodzi o płynne europejskie kontrakty futures, to zalicza się do nich niemiecki DAX, angielski FTSE 100 czy francuski CAC40. Im wyższa jest wartość kontraktu, tym wyższe będą przyszłe zyski lub straty inwestora. Także wraz z rosnącą wielkością kontraktu, wzrasta wartość depozytu zabezpieczającego.

Jaką strategię inwestycyjną stosować w przypadku handlu kontraktami terminowymi?

Dostępnych jest wiele strategii, dzięki którym inwestor może odnieść sukces w handlu kontraktami terminowymi. Są nawet takie strategie, w których inwestor otwiera i zawiera pozycję na kilka sekund albo minut. Jednak tego typu strategie wymagają wysokiej koncentracji, a także świetnego wyczucia czasu. Co więcej, ze względu na niewysokie zyski, które można osiągnąć, stosując tą strategię, liczba transakcji wykonywanych w ciągu dnia zwykle jest wysoka.

Inwestor może również zastosować także inwestycje długoterminowe. Co więcej, w powszechnie stosowanej strategii, która nazywa się swing trading, pozycje trzymane są zwykle w ramach kilku dni albo kilku tygodni.

Których narzedzi warto użyć do implementacji strategii?

Krótkoterminowi inwestorzy używają analizy technicznej. Poza analizą wykresów, inwestorzy mogą korzystać również z wielu wskaźników. Znane wskaźniki analizy technicznej to MACD, RSI czy średnie kroczące.

Warto zwrócić uwagę na oferty różnych brokerów. Przykładowo, Lynx Broker oferuje swoim klientom ponad 80 wskaźników analizy technicznej. Jednak najlepiej nie skupiać się jedynie na jednym wskaźniku, a używać kombinacji wielu, aby podjąć najlepszą decyzję. Poza tym, broker ten oferuje również BookTrader, które jest narzędziem nazywanym książką zleceń.

Pisaliśmy również: Jak zostać traderem?

Platforma oferuje błyskawiczne realizowanie zleceń, szeroką gamę wskaźników, a także narzędzia, które będą przydatne osobom początkującym i z pewnością docenią je również zaawansowani inwestorzy.

Kontrakty terminowe – zasady stosowania

Istnieją pewne zasady, które powinny być znane każdemu inwestorowi, który chce inwestować w kontrakty terminowe. Chodzi przede wszystkim o to, aby:

• Mieć na uwadze zabezpieczenie się przed wysokim ryzykiem spadku instrumentu bazowego,
• Warto skorzystać ze sposobu wykorzystania kontraktów, czyli spekulacji, która oznacza, że zakup kontraktu terminowego dokonywany jest po tym, aby go sprzedać, kiedy nastąpi wzrost cen albo na odwrót – sprzedaż kontraktu w oczekiwaniu na spadek cen.

Inwestor powinien zwrócić uwagę na bazę, czyli różnicę pomiędzy kursami derywaty a instrumentu bazowego. Wynik bazy będzie wskazywał na nastroje, które panują na giełdzie. Jeżeli jest na plusie, oznacza to, że panuje tam optymizm, a jeżeli na odwrót, inwestorzy przewidują spadki.

Kontrakty terminowe na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie

Kontrakty terminowe na GPW pojawiły się w 1998 roku. Nie wykazują one tak dużej płynności, gdyż nie są tak popularne wśród Polaków, jak np. akcje. Dlatego też na kontraktach terminowych, które są mniej popularne, nie jest łatwo znaleźć drugą stronę transakcji.

Jeśli chodzi o Giełdę Papierów Wartościowych, najpopularniejsze kontrakty terminowe to te, które oparte są o indeks WIG20. Oprócz tych, dużą popularnością cieszą się kontrakty na WIG40. Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie inwestorzy znajdą kontrakty na akcje mniej więcej 40 najbardziej popularnych spółek, a także kontrakty na 4 pary walutowe.

Jak zarobić na kontraktach terminowych?

Specyfika kontraktów terminowych umożliwia zarabianie zarówno na wzrostach, jak i spadkach. Inwestor zarabia na wzrostach wtedy, kiedy otworzy długą pozycję, a kurs będzie szedł w górę, a na spadkach wtedy, kiedy otworzy krótką pozycję, a kurs będzie spadał. Jest to możliwe dzięki temu, że nie mając na koncie żadnych pozycji na kontraktach, inwestor może kupić kontrakt albo również sprzedać.

Gdzie handlować kontraktami terminowymi?

Kontrakty terminowe na WIG20 notowane są GPW w Warszawie. Najbardziej płynnym kontraktem terminowym, który notowany jest na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie jest właśnie kontrakt terminowy na indeks WIG20. Punkty indeksowe są jednostką notowania, a mnożnik, czyli parametr, który określa wartość jednego punktu indeksowego, ustalono na poziomie 20 złotych. To oznacza, że zmiana kursu kontraktu o jeden punkt indeksowy, będzie dla inwestora oznaczała zysk albo stratę w wysokości właśnie tej kwoty. Z kolei wartość kontraktu to iloczyn mnożnika i kursu kontraktu.

Różnice między kontraktami terminowymi a kontraktami CFD

Kontrakty terminowe często mylone są z kontraktami CFD, czyli kontraktami na różnicę kursową (pisaliśmy: Handel CFD). Chociaż oba rodzaje instrumentów są do siebie podobne, to nie należy ich utożsamiać. Warto zacząć od podobieństw obu rodzajów kontraktów:

• Oba typy to instrumenty pochodne, które oparte są na instrumentach bazowych,
• Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku stosuje się dźwignię finansową,
• W obu przypadkach możliwa jest gra na spadki oraz na wzrosty.

Z kolei różnice to:

• Kontrakty terminowe znajdują się w regulowanym obrocie giełdowym, z kolei kontrakty CFD są instrumentami pozagiełdowymi. Inwestor może nimi handlować z brokerem rodzaju Market Maker (czytaj także: Trader CFD),
• Kontrakty terminowe mogą wpływać na popyt oraz podaż na wybranej giełdzie, czyli mieć wpływ na wycenę określonych aktywów. Inwestorzy bardzo często sugerują się kierunkiem, jaki obierają te kontrakty. Z kolei kontrakty CFD w żaden sposób nie wpływają na rynek, ponieważ handluje się nimi wyłącznie z brokerem,
• Kontrakty terminowe związane są z wyższym depozytem niż kontrakty CFD,
• W przypadku kontraktów CFD inwestor płaci za utrzymywanie pozycji tzw. punkt swapowe, a jeśli chodzi o kontrakty terminowe, to nie trzeba opłacać punktów swapowych,
• Kontrakty terminowe mają pewien czas wygaśnięcia i nie można automatycznie go przedłużyć w przeciwieństwie do kontraktów CFD.

Jak inwestować w kontrakty terminowe?

Aby rozpocząć inwestowanie w kontrakty terminowe, trzeba podpisać aneks do obowiązującej umowy z biurem maklerskim albo założyć konto inwestycyjne. Inwestor będzie musiał przejść test wiedzy na temat kontraktów terminowych. W przypadku, gdy inwestor udzieli niepoprawnych odpowiedzi, może nie otrzymać możliwości inwestowania w kontrakty terminowe. Brokerzy giełdowi stosują tego typu zabezpieczenia, ponieważ instrumenty te wiążą się z podwyższonym ryzykiem inwestycyjnym.

Pisaliśmy także: W co inwestować na giełdzie

Oprócz kontraktów terminowych na GPW, niektóre domy maklerskie oferują również zagraniczne kontrakty. Z kolei jeśli inwestor zainteresowany jest kontraktami CFD, które związane są z niższym depozytem zabezpieczającym, ma możliwość zainwestowania w nie.

Rodzaje transakcji terminowych

Transakcje terminowe można podzielić na bezwarunkowe oraz warunkowe. Jeśli chodzi o te pierwsze, to istnieje w ich przypadku konieczność wykonania zobowiązania, które związane jest z zawartą umową. Do tego typu transakcji terminowych zalicza się transakcje futures i forward. Z kolei dzięki transakcjom terminowym warunkowym nabywcy otrzymują pewną furtkę, aby odstąpić od wykonania umowy. Przykładem mogą być opcje terminowe.

Funkcje kontraktów terminowych

Jeśli chodzi o funkcje kontraktów terminowych, to zaliczyć do nich należy:

• Zabezpieczenie oraz zarządzanie ryzykiem – kontrakty terminowe mogą zostać wykorzystane w celu ograniczenia określonego ryzyka,
• Dostęp do różnorodnych aktywów – dzięki kontraktom terminowym inwestorzy mają dostęp do aktywów, którymi ciężko jest handlować na miejscu. Takie surowce jak ropa, zwykle są kosztowne w transporcie i związane z wysokimi kosztami przechowywania, jednak dzięki kontraktom terminowym inwestorzy oraz handlowcy mają możliwość spekulacji na szerszej gamie aktywów bez fizycznego posiadania ich,
• Analiza cen – na rynkach kontraktów terminowych dostępna jest kompleksowa obsługa dla sprzedających oraz kupujących dla różnych klas aktywów, np. towarów. Przykładowo, cenę ropy naftowej można określić, odnosząc się do popytu w czasie rzeczywistym na rynku kontraktów terminowych, a nie dzięki stacji benzynowej.

Jak długo trwają kontrakty terminowe?

Warto wiedzieć, że kontrakty terminowe wygasają w ustalone dni, np. w trzeci piątek miesiąca. W dniu wygaśnięcia kontraktu terminowego miejsce ma ostatnie notowanie kontraktów. Co ważne, pozycje inwestorów zostaną automatycznie zamknięte, a po tym nastąpi rozliczenie kontraktu terminowego. Jednak inwestor ma prawo wcześniej zamknąć wybraną pozycję. A w jaki sposób obliczyć wartość kontraktu? Należy przemnożyć jego kurs przez liczbę akcji posiadanych w danym momencie.

Rozliczanie kontraktu terminowego

Data wygaśnięcia kontraktu terminowego jest ostatnim dniem działalności handlowego dla tego konkretnego kontraktu. Potem handel zatrzymuje się, a kontrakty zostają rozliczone. Istnieją 2 główne mechanizmy rozliczania kontraktów terminowych:

• Rozliczenie fizyczne – w tym przypadku aktywa bazowe wymieniane są pomiędzy dwiema stronami, które miały z góry ustaloną cenę. Strona kontraktu, która zajęła krótką pozycję, zobowiązana jest do dostarczenia składnika aktywów stronie, która zajęła długą pozycję,
• Rozliczenie gotówkowe – w tym przypadku instrument bazowy nie podlega wymianie bezpośredniej. Dzieje się tak, że jedna strona płaci drugiej kwotę, odzwierciedlającą bieżącą wartość aktywów. Przykładem kontraktu, który rozliczany może być w gotówce jest kontrakt futures na ropę – w tym przypadku wymianie podlega gotówką zamiast fizycznej ropy, ponieważ fizyczny handel ropą, zwłaszcza w dużej ilości, byłby dosyć skomplikowany i trudny do przeprowadzenia.

Kontrakty terminowe, które rozliczane są w gotówce, są bardziej komfortowe, dlatego też cieszą się większą popularnością niż kontrakty fizycznie rozliczane, nawet jeśli chodzi o płynne finansowe papiery wartościowe albo instrumenty o stałym dochodzie, w przypadku których własność może zostać stosunkowo szybko przeniesiona. Kontrakty, które rozliczane są w gotówce, mogą prowadzić jednak do manipulowania ceną aktywów bazowych, co warto mieć na uwadze.

Plusy i minusy handlu kontraktami terminowymi

Kontrakt terminowy jest umową, w której sprzedający zobowiązuje się do dostarczenia kupującemu aktywa bazowego po ustalonej cenie i w uzgodnionym terminie, a kupujący zobowiązuje się do odkupienia przedmiotu transakcji. Każdy kontrakt opiera się na aktywach bazowych, np. akcjach, indeksach, złocie czy ropie naftowej.

Inwestorzy, którzy decydują się na handel kontraktami terminowymi, nie musi od razu kupować aktywów. Uczestnik płaci niedużą sumę, zawierając umowę. Kwota, jaką inwestor wpłaca, to depozyt zabezpieczający. To pozwala na kupno aktywów, nawet jeżeli nie ma pełnej kwoty.

Zalety handlu kontraktami terminowymi to:

• Inwestorzy mają możliwość wykorzystywania kontraktów terminowych futures do spekulacji na temat kierunku ceny bazowych aktywów,
• Firmy mają możliwość zabezpieczenia ceny sprzedawanych przez siebie walut w celu uchronienia się przed niekorzystnymi wahaniami cen (pisaliśmy: Jak zarabiać na walutach).

Jednak handel kontraktami terminowymi ma również pewne wady. Dźwignia finansowa jest związana zarówno z wysokim zyskiem, jak i możliwością wysokiej straty, dlatego należy używać jej ostrożnie.

Wykorzystanie kontraktów terminowych

Jeśli chodzi o rynek kontraktów terminowych, to powszechna jest tam wysoka dźwignia finansowa. Oznacza ona, że inwestor nie musi wpłacać 100% wartości kontraktu w trakcie zawierania transakcji. Broker będzie potrzebował jedynie początkowej kwoty depozytu zabezpieczającego, który stanowi ułamek całkowitej wartości kontraktu. Kwota, którą broker ma, może różnić się, zależnie od wielkość kontraktu, ale także zdolności kredytowej inwestora oraz warunków brokera.

Giełda, na której zawierane będą przyszłe transakcje, stwierdzi, czy kontrakt będzie w formie fizycznej dostawcy czy też będzie możliwe rozliczenie gotówkowe. Zatem kontakty terminowe to potężne narzędzie, które daje inwestorom wiele możliwości. Można użyć ich do zabezpieczenia swoich pozycji przed zmianami cen w przypadku strat.

Ryzyko związane z obrotem kontraktami terminowymi

Kontrakty terminowe są spekulacyjnym narzędziem, gdyż ciężko jest przewidzieć, jak będzie przedstawiać się cena instrumentu bazowego. Mogą mieć na nią wpływ różne czynniki, m.in. wydarzenia polityczne, wydarzenia gospodarcze, jak również inne.

Handel z dźwignią finansową może także zwiększyć zyski, jak również straty. Inwestor może korzystać z dźwigni, która daje mu możliwość otwierania pozycji 10, 20 albo nawet 100 razy większej niż jego depozyt. Jeżeli cena nie zmieni się na korzyść inwestora i straci on pieniądze, a strata znacząco przekroczy początkową kwotę rachunku zabezpieczającego, giełda wezwie go do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego i będzie wymagać zdeponowania dodatkowych środków, aby pokryć straty na rynku.

Kontakty terminowe – słownik

Najważniejsze pojęcia związane z kontraktami terminowymi to:

• Dzienny kurs rozliczeniowy – jest to kurs zamknięcia na sesji GPW. Służy on do codziennych rozliczeń,
• Kurs rozliczeniowy ostateczny kontaktu terminowego – ostateczny kurs rozliczeniowy jest to kurs określany w dniu wykonania kontraktów, jako średnia arytmetyczna z każdej wartości indeksu z ostatniej godziny ciągłych notowań, a także z kursu zamknięcia, odrzucając 5 najwyższych oraz najniższych wartości. Ten kurs służy rozliczeniom pieniężnym w dniu wykonania kontraktów,
• Limit pozycji – na rachunku określany jest wartościowo oraz oznacza maksymalną wartość depozytu zabezpieczającego na jednym koncie,
• Mnożnik – jest to wyrażona wartość jednego punktu w złotych. Jeśli chodzi o kontrakty WIG20, to mnożnik wynosi 20,
• NKK – Numer Klasyfikacji Klienta, który nadawany jest przez KDPW dla każdego klienta, który chce realizować operacje na rynku derywatów. Służy w celu realizacji rozliczeń przez KDPW. Jest niezbędny do tego, aby złożyć zlecenie.

Czy kontrakty terminowe są ryzykowne?

Kontrakty terminowe często uważane są za cechujące się większym ryzykiem niż akcje albo obligacje. Związane jest to z wysoką dźwignią finansową, czyli potencjalną możliwością kontrolowania surowców o wysokiej wartości poprzez inwestorów z niewielkim kapitałem (pisaliśmy: W co zainwestować 1000 zł). Chodzi o to, że inwestor, który ma niedużo gotówki, ma możliwość zawarcia kontraktu o wysokiej wartości, duży wyższej niż kwota, którą musi mieć na koncie w chwili zawarcia kontraktu, ustalona regulacjami giełdowymi. Skutkiem tego, mała zmiana w cenie kontraktu może być związana z ogromnym zyskiem albo stratą na koncie inwestora.

Może Cię zainteresuje również: Jak kupić akcje Tesli? Pisaliśmy także: Jak kupić akcje Orlenu?

Jak inwestować w kontrakty terminowe i nie tylko?

Inwestowanie na giełdzie przyciąga wiele osób, kusząc szybkim i dużym zyskiem. Rzeczywiście, niektórym udało się dorobić fortuny na akcjach czy innych aktywach, jednak wiele osób straciło na giełdzie, dlatego warto się na to przygotować. Nie da się wyeliminować ryzyka inwestycyjnego, jednak można je ograniczyć, stosując kilka przydatnych zasad.

Dywersyfikacja środków

Choć na pierwszy rzut oka dywersyfikacja może kojarzyć się z czymś skomplikowanym, a polega po prostu na lokowaniu posiadanego kapitału w różne instrumenty finansowe. Chodzi o to, aby nie trzymać wszystkich pieniędzy w jednym rodzaju aktywa, gdyż w momencie, gdy zacznie ono tracić na wartości, inwestor może stracić cały kapitał. Dzięki dywersyfikacji inwestor może ochronić co najmniej część posiadanych środków. To zasada bezwzględnie stosowana przez profesji.

Akceptacja ryzyka inwestycyjnego

Chociaż warto skupić się ograniczeniu ryzyka inwestycyjnego, to należy również pamiętać o tym, że ryzyko stanowi nierozerwalny element każdej inwestycji i nie się go w 100% wyeliminować. Dlatego też dobrze jest po prostu je zaakceptować. Dzięki temu inwestor jest w stanie psychicznie przygotować się na to, że w najgorszym scenariuszu straci zainwestowane środki i będzie mu łatwiej pogodzić się z porażką. 

Pisaliśmy także: Ile można zarobić na giełdzie w miesiąc

Inwestowanie wolnych pieniędzy

W tym przypadku chodzi o to, aby inwestować tylko te środki finansowe, które nie są graczowi potrzebne na inne ważne wydatki, np. opłacenie bieżących rachunków. Inwestowane powinny być te pieniądze, które mogą zostać utracone i nie będzie to miało wpływu na domowy budżet inwestora. Nie należy także zapożyczać się u znajomych, rodziny czy w instytucjach finansowych, aby mieć środki na inwestowanie, gdyż to zakrawa już na hazard. 

Nauka podstaw inwestowania

Inwestowanie w kontrakty terminowe czy inne instrumenty finansowe wymaga zdobycia przynajmniej podstawowej wiedzy na ten temat. Dzięki temu inwestor wie, co robi i łatwiej mu wejść na rynek. Nie trzeba znać od razu wszystkiego, ale warto poznać przynajmniej podstawowe zasady, które dotyczą wybranego instrumentu finansowego. Oczywiście w miarę zdobywania doświadczenia, należy również poszerzać swoją wiedzę z zakresu inwestowania.

Inwestowanie w te aktywa, o których ma się pojęcie

Ważne jest to, aby inwestować małymi kroczkami. W pierwszej kolejności ulokować kapitał w tym instrumencie finansowym, o którym zdobyło się już pewną wiedzę. Rzucanie się na głęboką wodę nie jest dobrym pomysłem (pisaliśmy: Jak zacząć grać na giełdzie). 

Ćwiczenia praktyczne

Teoria jest ważna, ale nie zastąpi praktyki. Ćwiczenia praktyczne z zakresu inwestowania można zdobyć jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji na prawdziwej rynku. Do tego przeznaczone jest konto demonstracyjne, które udostępniane jest przez niemalże wszystkich popularnych brokerów, więc żaden inwestor nie powinien mieć problemów z jego utworzeniem. Z konta demo można korzystać bezpłatnie, a obraca się na nim fikcyjnymi pieniędzmi.

Inwestor otrzymuje określoną pulę środków finansowych do wykorzystania, z których może korzystać i dysponować nimi wedle własnego uznania. Na koncie demo gracz powinien spędzić przynajmniej kilka miesięcy, a w tym czasie sprawdzić skuteczność swojej strategii inwestycyjnej, jak również zaznajomić się z zasadami, które rządzą giełdą.

Ciągła nauka

Inwestowanie to zajęcie, które wiąże się z systematycznym poszerzeniem wiedzy z tego zakresu. Warto wiedzieć o tym jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji, gdyż jest to zajęcie wymagające, jeśli chodzi o wiedzę. W tym przypadku zarówno teoria, jak i praktyk mają niebagatelne znaczenie. Źródła wiedzy mogą być różne – książki, artykuły, eBooki, itp. Jeśli osoba zainteresowana jest inwestowaniem na poważnie, może zdecydować się na szkolenie z tego zakresu. Takie kursy dostępne są nie tylko w formie stacjonarnej, ale także przez internet, co stanowi ogromny komfort, szczególnie dla osób, które mieszkają w mniejszych miejscowościach.

Strategia inwestycyjna

Inwestowanie bez planu to jeden z najczęściej popełnianych błędów przez początkujących inwestorów. To nie może się udać i prędzej czy później będzie skutkować stratą. Ważne jest zatem to, aby obrać własną strategię inwestycyjną. W zależności od preferencji, można wybrać spośród istniejących strategii lub stworzyć indywidualną, opierając się na gotowych. Wówczas można zaczerpnąć jedynie te elementy, które odpowiadają graczowi.

Zimna krew

Chłodne podejście to jedna z najważniejszych umiejętności, która pozwala przetrwać w świecie inwestycji i generować zyski. Profesjonalni inwestorzy doskonale wiedzą, że chłodna kalkulacja to droga do sukcesu. Emocje nie są dobrym doradcą, a podejmowanie decyzji pod wpływem stresu lub podekscytowania nie prowadzi do niczego dobrego. Warto starać się wypracować w sobie taką umiejętność.

Kontakty terminowe to instrumenty pochodne, a ich zachowanie uzależnione jest od zachowania aktywów bazowych. Dzięki dźwigni finansowej, handel kontraktami terminowymi może być związany z bardzo szybkimi i dużymi zyskami, ale grozi to takie wysokimi i gwałtownymi stratami. W większości przypadków uczestnicy rynków wykorzystują kontrakty terminowe do spekulacji, jednak mogą być one także przedmiotem zabezpieczających.