W co inwestować na giełdzie? To pytanie z pewnością zadaje sobie każda osoba początkująca, która zaczyna swoją przygodę z inwestowaniem. Na giełdzie dostępnych jest wiele instrumentów finansowych, w które warto zainwestować. Które z nich są najpopularniejsze i najbardziej bezpieczne?
W co warto inwestować na giełdzie?
Instrumenty finansowe są rozbudowaną grupą narzędzi, która pozwala na uzyskanie określonego zysku. Należą do nich akcje spółek, obligacje przedsiębiorstw oraz skarbowe, ale również certyfikaty z dźwignią, futures (pisaliśmy: Futures a forward), inwestycyjne czy opcje. W co warto inwestować na giełdzie, aby zyskać? Inwestowanie wiąże się z ryzykiem – warto o tym pamiętać zawsze.
Wyłącznie dobra znajomość poszczególnych instrumentów finansowych umożliwia podejmowanie przemyślanych decyzji oraz świadome budowanie własnego portfela inwestycyjnego.
Inwestowanie na giełdzie w akcje spółek powoduje, że inwestor staje się współwłaścicielem akcji. Zarabia więc na wzroście ich kursu albo na wypłacanej dywidendzie. Jeśli chodzi o obligacje, to zyskiem są odsetki od pożyczonej kwoty emitentowi, które mogą być wypłacane cyklicznie albo na koniec inwestycji.
Czytaj także: Co to jest giełda
Inne instrumenty finansowe pozwalają na zarabianie na giełdzie, kiedy ceny określonych aktywów będą wzrastać – wiele z nich jest przeznaczonych dla bardziej doświadczonych graczy (pisaliśmy niedawno: Ile można zarobić na giełdzie).
W co inwestować na giełdzie – akcje
Akcje wprowadzane są na rynek przez podmioty, które mają do tego zdolność prawną. Chodzi o przedsiębiorstwa, do których należą spółki akcyjne, a także spółki komandytowo-akcyjne. Akcjonariusz, czyli kupujący przez zakup akcji, zyskuje udział w majątku spółki.
W jakim celu wprowadza się akcje na rynek?
Jakie korzyści ma podmiot, który emituje akcje? Dzięki sprzedaży ich, spółka zyskuje kapitał. Uzyskane w ten sposób środki, służą do prowadzenia dalszego przedsiębiorstwa, utrzymania płynności finansowej, a także rozwoju, co umożliwia uzyskanie większych przychodów.
Inwestowanie na giełdzie w akcje jest bardzo popularne. Aby spółka je mogła emitować, musi posiadać zgodę Komisji Nadzoru Finansowego, zatem przedstawia konspekt emisyjny. W dokumencie tym zawarte są informacje, które dotyczą ilości sprzedawanych w akcji, ich wartości oraz ceny jednostkowej. Po otrzymaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego, papiery wartościowe można wprowadzić na giełdę, gdzie następuje ich sprzedaż.
Rodzaje akcji giełdowych
Akcje giełdowe dzielą się na kilka rodzajów:
- Na okaziciela – może z nich korzystać każda osoba, która je posiada, ponieważ nie są przypisane do określonej osoby,
- Imienne – w przeciwieństwie do akcji na okaziciela, posiadacz określony jest z imienia i nazwiska albo nazwy przedsiębiorstwa,
- Zwykłe – inwestowanie na giełdzie w te akcje jest najpopularniejsze. Akcjonariusz zyskuje standardowe prawa majątkowe oraz niemajątkowe, które wynikają z istoty akcji,
- Uprzywilejowane – są bardziej rozbudowane, niż zwykle akcje. Taki akcjonariusz może uzyskać przywileje dodatkowe, np. głos dodatkowy na walnym zgromadzeniu,
- Gotówkowe – uzyskiwane przez zakup środkami finansowymi
Inwestowanie w akcje – ryzyko
Z akcjami wiąże się nieco wyższe ryzyko, niż np. z obligacjami. Wartość akcji uzależniona jest od sytuacji panującej na giełdzie, która jest bardzo wrażliwa na ogólną sytuację rynkową. Jednocześnie w przypadku akcji można liczyć na wyższy zysk.
Sprawdź także: Kryptowaluty czy warto?
Obligacje
Obligacje to inaczej papiery wartościowe o stałym dochodzie. Ich wartość określona jest przez zobowiązanie emitenta względem wierzyciela. Inwestowanie na giełdzie w obligacje charakteryzuje się m.in. ustalonym wcześniej terminem zapadalności oraz dokładną wysokością oprocentowania.
Inwestowanie na giełdzie w obligacje polega na tym, że klient w pewien sposób udziela pożyczki bankowi, w którym ma zamiar ulokować oszczędności. Za to, po upływie określonego wcześniej czasu, bank wypłaca wierzycielowi całą kwotę, razem z naliczonymi odsetkami, na jego korzyść. W przeciwieństwie do zwykłych akcji podejmowanych na giełdzie, obligacje zapewniają wypłatę takiej sumy, o jakiej była nowa w trakcie zawierania umowy.
Sprawdź także: Broker giełdowy kto to
Rodzaje obligacji
Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów obligacji. Od tego, jaką decyzję podejmie inwestor, zależeć będzie dalszy przebieg inwestycji, czas, jak również szacunek potencjalnych korzyści oraz strat, z którymi związane jest inwestowanie na giełdzie w obligacje.
Sprawdź także: W co inwestować małe kwoty
W zależności od tego, kto jest sprzedającym, wyróżnia się obligacje:
- Skarbowe – emitentem jest Minister Finansów,
- Komunalne – emitentem są samorządy lokalne, np. gminy,
- Spółdzielcze, czyli emitowane przez banki,
- Korporacyjne – emitowane przez różne przedsiębiorstwa.
W zależności od okresu wykupu, istnieją obligacje:
- Krótkoterminowe,
- Średnioterminowe,
- Długoterminowe,
- Wieczyste.
W zależności od sposobu naliczania odsetek, obligacje można podzielić na takie o:
- Oprocentowaniu stałym,
- Oprocentowaniu zmiennym,
- Oprocentowaniu zerowym.
Polscy inwestorzy najczęściej decydują się na inwestowanie na giełdzie w obligacje o zmiennym oprocentowaniu, gdyż niesie to ze sobą najmniejsze ryzyko poniesienia strat.
Sprawdź także: Fundusze inwestycyjne czy warto
W jaki sposób kupić obligacje?
W Polsce obligacje można kupić wyłącznie na rynku Catalyst, który należy do Polskiej Giełdy Papierów Wartościowych. Inwestowanie w obligacje, takie jak w przypadku każdego innego instrumentu, możliwe jest za pomocą domu maklerskiego (pisaliśmy niedawno: Konto maklerskie dla początkujących). Aby przeprowadzić cały proces, konieczne będzie również przygotowanie wymaganych dokumentów, których spis jest na oficjalnych stronach giełdowych.
Inwestowanie w obligacje skarbowe – wady i zalety
Inwestowanie w obligacje to jeden z najbezpieczniejszych sposobów lokowania swoich pieniędzy (pisaliśmy niedawno również: Bezpieczne inwestowanie na giełdzie). Nie istnieje żadne ryzyko zerwania umowy przez emitenta albo znalezienia się w złej sytuacji, np. z powodu braku uczciwości z drugiej strony.
Gwarancja korzyści zapewniona jest przez Skarb Państwa. Inwestor powinien pamiętać, że nawet w sytuacji, gdy inwestycja znacznie traci na wartości, inwestor ma możliwość przedterminowego wycofania środków bez utraty odsetek. To bardzo duża zaleta obligacji.
Jednak inwestowanie na giełdzie w obligacje ma także kilka wad, np. niewielki zysk, który może osiągnąć inwestor. Jeżeli klient zdecydował się na stałe oprocentowanie obligacji, a inflacja znacząco wzrośnie, może zdarzyć się taka sytuacja, że zyski będą naprawdę niewysokie.
Sprawdź także: Gdzie kupić akcje
Fundusze ETF
Osoby, które są mniej doświadczone w inwestowaniu oraz te, które mają na celu pomnażanie oszczędności przy minimalnym nakładzie czasowym oraz bez wysokich dodatkowych opłat, mogą skupić się na samych funduszach, które zarządzane są pasywnie. Gra na giełdzie dla początkujących może zatem z powodzeniem obejmować inwestowanie w ETF.
Czym jest fundusz ETF i jak działa?
Skrót ETF oznacza Exchange Traded Fund i oznacza fundusz notowany na giełdzie papierów wartościowych. Nie ma on na celu osiągania możliwie największych zysków. Tego typu fundusz stosuje pasywną strategię inwestycyjną, czyli jego zadaniem jest podążanie za zmianami wartości konkretnego instrumentu bazowego (pisaliśmy niedawno: Inwestowanie w ETF).
Najbardziej popularne są EFT-y na indeksy akcji. Umożliwiają zainwestowanie w koniunkturę, która, która panuje w danym sektorze albo na całym rynku. Wówczas inwestor zamiast samodzielnie dobierać spółki do portfela inwestycyjnego i narażać się na niewłaściwe decyzje, może podążać za szerokim rynkiem.
Fundusze ETF charakteryzują się hybrydową konstrukcją, czyli z jednej strony są funduszami inwestycyjnymi, a z drugiej stanowią przedmiot obrotu giełdowego. Certyfikaty ETF notowane są w systemie ciągłych notowań, czyli inwestor może jest swobodnie nabywać oraz sprzedawać w czasie trwania sesji. Wartość ich zmienia się bardzo szybko – razem za indeksami, które naśladują.
Inwestowanie w ETF – jak to robić?
Inwestowanie w ETF możliwe jest oczywiście po założeniu rachunku maklerskiego. Jednak aby inwestować w nie z zyskiem, trzeba dysponować odpowiednią wiedzą oraz strategią działania. W szczególności dobrze przeanalizować aktualną sytuację gospodarczą, zarówno w kraju, jak i na świecie, a także kondycję rynków finansowych oraz niefinansowych. Inwestor powinien również od razu określić potencjalny okres trwania inwestycji, oczekiwany zysk, a także akceptowaną wysokość straty.
Dzięki temu inwestor będzie wiedział, co wziąć pod uwagę przed zakupem certyfikatu oraz w którym momencie rozważyć zamknięcie pozycji na rynku.
Inwestowanie w ETF ma jedno główne wyzwanie, czyli wybór instrumentu bazowego, za którym na podążać fundusz. Gracz musi wybrać, czy chce mieć ekspozycję na złoto, srebro, indeks akcji amerykańskich czy np. wskaźnik największych polskich spółek. Ponadto musi również określić, czy chce zarabiać na wzrostach benchmarku czy na jego spadkach, ponieważ możliwe jest inwestowanie w ETF i zarabianie na giełdzie na złej koniunkturze.
Dobrym rozwiązaniem może się okazać także inwestowanie w kilka różnych ETF-ów, z ekspozycją, np. na indeks akcji polskich i amerykańskich spółek oraz złoto. Dzięki temu można ograniczyć ryzyko inwestycyjne i inwestor może ochronić się przed dużymi wahaniami wartości własnego portfela inwestycyjnego.
Sprawdź także: Akcje obligacje co to
Jak skutecznie grać na giełdzie?
Bezpieczne inwestowanie na giełdzie wiąże się nie tylko z poznaniem instrumentów finansowych, w które można inwestować, ale również całym uczeniem się, ćwiczeniem praktyki i znajomością zasad funkcjonowania giełdy.
Zdobycie podstawowej wiedzy
Jednym z największych błędów, które popełniane są przez osoby zaczynające przygodę z giełdą, jest brak wiedzy na temat jej działania. Z tego względu zanim osoba początkująca przejdzie do praktyki, powinien poświęcić czas na zdobycie przynajmniej podstawowej wiedzy o obrocie akcjami.
Początkujący gracz, zanim zacznie inwestowanie na giełdzie, powinien poczytać o cyklach koniunkturalnych, zasadach kupna i raz sprzedaży, bessie, hossie oraz innych ważnych kwestiach.
Symulator giełdowy – co to?
Przed inwestowaniem prawdziwych pieniędzy, najlepiej wypróbować swoje umiejętności na symulatorze gry giełdowej. Jest to narzędzie, które pozwala graczowi zapoznać się z wybraną platformą inwestycyjną, zasadami jej działania oraz dokonywania transakcji (pisaliśmy niedawno: Platforma inwestycyjna dla początkujących).
Na symulatorze giełdowym gracz otrzymuje określony kapitał wirtualnych środków, dzięki któremu może inwestować. Ponieważ obraca wirtualnymi pieniędzmi, nie ma mowy o żadnym ryzyku inwestycyjnym. Jeśli przegra, nie starci żadnych środków.
Symulator giełdowy to również dobre miejsce do tego, aby wypróbowywać nowe strategie inwestycyjne. Przed stosowaniem strategii na prawdziwym rynku, warto wcześniej sprawdzić ją w wirtualnej grze.
Śledzenie informacji na temat giełdy
Inwestowanie na giełdzie wiąże się z ciągłym śledzeniem wiadomości dotyczących giełdy. Początkujący gracz powinien poświęcić nieco czasu na poznanie poszczególnych spółek giełdowych, które wchodzą w skład poszczególnych indeksów oraz zorientować się, jakie wiadomości wpływają na przebieg notowań. Najłatwiej zdobyć to wiedzę przez bieżące śledzenie informacji, które napływają z giełdy oraz rynków finansowych. W tym celu inwestor może skorzystać np. z serwisów, które oferują wiadomości rynkowe razem z komentarzem analityków.
Otworzenie rachunku inwestycyjnego
Aby rozpocząć handel na giełdzie, inwestor musi założyć rachunek brokerski. To konto, na którym zapisywane są informacje, które dotyczą posiadanych przez inwestora instrumentów finansowych oraz dokonanych transakcji. Dzięki temu może ona samodzielnie kupować i sprzedawać akcje oraz inne papiery wartościowe.
Po wykonaniu przelewu na określoną kwotę na swoje konto maklerskie, gracz może utworzyć zlecenie, poprzez określenie spółki, której akcje chce kupić, ich liczbę oraz cenę, jaką jest w stanie zapłacić. Ponadto może modyfikować ustawienia okresu ważności zlecenia oraz to, czy ma ono zostać zrealizowane w całości, czy może zostać podzielone na części.
Wybierając rachunek inwestycyjny, warto zwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii:
- Wartość prowizji od zleceń na zakup oraz sprzedaż akcji przez internet – prowizja standardowa mieści się w przedziale od 0,2 do 0,5% wartości transakcji,
- Roczna opłata za prowadzenie rachunku,
- Czy w ramach rachunku można korzystać z platformy, która umożliwia śledzenie oraz wykonywanie transakcji w czasie rzeczywistym (pisaliśmy niedawno: Platforma tradingowa)?
- Czy konto maklerskie oferuje dostęp do serwisu informacyjnego, który zawiera analizy oraz opinie ekspertów,
- Ile wynosi opłata za przelew z rachunku maklerskiego na inne konto?
Gdzie otworzyć rachunek inwestycyjny?
W celu otwarcia konta maklerskiego, nie trzeba iść do biura maklerskiego czy banku. Większość instytucji finansowych oferuje możliwość otwarcia konta online. Z kolei jeśli bank, w którym inwestor posiada konto osobiste, oferuje także rachunek inwestycyjny, to gracz może je otworzyć bez konieczności podpisywania umowy dodatkowej. Jeżeli jednak gracza interesuje inwestowanie na giełdzie zagranicznej, prawdopodobnie będzie musiał poszukać poza domem maklerskim, który związany jest z jego bankiem.
Kontrakty terminowe
Kiedy inwestor zdobędzie już doświadczenie i jego wiedza na temat funkcjonowania rynku będzie większa, może zainteresować się kontraktami terminowymi. Są to instrumenty pochodne, które stanowią rodzaj umowy między dwiema stronami. Zobowiązują się oni do zrealizowania transakcji kupna oraz sprzedaży konkretnej ilości instrumentu bazowego po określonej cenie w danym terminie. Na rynku dostępne są np. kontrakty terminowe na akcje, indeksy, obligacje czy waluty.
Jak zarabiać na spadkach?
Jeżeli inwestor ma przekonanie, że po czasie długotrwałej hossy, dla indeksu giełdowego lub spółki nadchodzi okres spadków, nie musi tylko sprzedać akcji i stać z boku. Może aktywnie zarabiać w trakcie spadków, posługując się kontraktami terminowymi. Jeżeli inwestor spodziewa się spadku całego indeksu WIG20, sprzedaje kontrakty FW20.
Aby zarabiać na spadkach, należy zająć krótką pozycję, czyli sprzedać kontrakty terminowe na określony indeks albo spółkę. Trzeba jednak pamiętać, że kontrakty terminowe nie są odpowiednim instrumentem dla osób początkujących. Inwestor musi mieć świadomość ryzyka, z jakim są związane. W krótkim okresie czasu można sporo zyskać, jednak jeśli ruchy inwestora nie będą zgodne z ruchem rynku, w krótkim czasie może wyzerować swój rachunek (pisaliśmy niedawno również: Jak zacząć grać na giełdzie).
Podstawowe zasady grania na giełdzie
Inwestowanie pieniędzy na giełdzie związane jest z ryzykiem inwestycyjnym. Warto umieć nim zarządzać i stosować się do kilku ważnych zasad:
- Podążanie za trendem – inwestor nie powinien grać przeciwko rynkowi, kiedy aktualny trend – wzrostowy albo spadkowy – jest trwały (pisaliśmy niedawno: Jak grać na giełdzie),
- Niekupowanie na szczytach – jeżeli akcje biją historyczne rekordy, to oznacza, że lepiej wstrzymać się z inwestowaniem,
- Kupowanie, gdy jest tanio – dobrym okresem na inwestycję jest czas, który następuje po gwałtownych spadkach. W tym przypadku kluczowe jest dobre odczytanie sygnałów ponownej chwili wejścia na rynek,
- Niełapanie spadającego noża – inwestowanie na giełdzie w przypadkach wielu inwestorów wygląda w takim sposób, że dokonują oni zakupów, kiedy ceny akcji spada po 5 czy 7 procent. To może być rzeczywiście dobra okazja do tego, aby kupić przecenione akcje, jednak kiedy rynkiem rządzą emocje, ciężko jest określić skalę spadków,
- Ustawienie zlecenia zabezpieczającego – kupując akcje, inwestor musi liczyć się z potencjalnymi stratami, dlatego zawsze powinien przyjąć poziom, do które akceptuje starty. Powinien ustawić zlecenie sprzedaży, czyli stop loss na odpowiednim poziomie,
- Zwracanie uwagi na płynność spółki – jeżeli graczowi zależy na możliwości sprzedaży akcji w każdej chwili, powinien wybierać spółki cechujące się dużą płynnością. To oznacza, że na rynku w każdej chwili znajdują się osoby chętne do sprzedaży oraz zakupu akcji. Największa płynność występuje w przypadku tzw. blue chipów, które wchodzą w skład indeksu WIG20.
Korzystanie ze szkoleń
Zarabianie na giełdzie wiąże się z nieustanną nauką i poszerzaniem swojej wiedzy. Kiedy inwestor zdobędzie pierwsze doświadczenia, powinien zainteresować się szkoleniami, które oferowane są przez firmy finansowe. Na darmowych spotkaniach często można dowiedzieć się wielu przydatnych informacji. Spotkania są darmowe, ponieważ sponsorują je domy maklerskie i stanowią jedną z form ich promocji (pisaliśmy niedawno również: Trading online).
Dla inwestora może to być dobry sposób na to, aby dowiedzieć się, czy inwestować w spółki technologiczne czy bardziej w obszarach medycyny, petrochemii?
Uczenie się na własnych błędach
Jest to kluczowa zasada, której należy przestrzegać, handlując na giełdzie. Jeżeli inwestor poniesie niepowodzenie, powinien dokładnie je przeanalizować oraz odpowiedzieć sobie na pytanie, co było nie tak. Jeżeli gracz będzie umiał wyciągać wnioski z poniesionych strat, prędzej czy później wyjdzie mu to na dobre.
Chłodna kalkulacja
W inwestowaniu na giełdzie najgorzej kierować się emocjami. Inwestor powinien być pewny siebie, zdecydowany i na chłodno podchodzić do każdej inwestycji. Podejmowanie decyzji pod wpływem emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, w większości przypadków prowadzi do porażki (pisaliśmy niedawno również: Jak inwestować na giełdzie).
W jaki sposób obniżyć ryzyko inwestycyjne?
Oczywiście ważne jest, aby inwestor wiedział w co najlepiej inwestować, żeby nie stracić i zapoznał się z poszczególnymi instrumentami finansowymi. Jednak ograniczenie ewentualnych strat związane jest także z ograniczeniem ryzyka inwestycyjnego.
Portfel inwestycyjny – dywersyfikacja
Dywersyfikacja portfela to podzielenie swoich środków przeznaczonych na inwestowanie na giełdzie na kilka grup, które potem gracz lokuje instrumenty finansowe, takie jak obligacje (np. obligacje korporacyjne), akcje, ETF-y, itp.
W szczególności pozwala to na zminimalizowanie utraty całego kapitału – pozwala również dywersyfikować ryzyko. Nawet jeżeli jedno aktywo utraci na wartości, pozostałe będą generować zysk, który będzie w stanie pokryć stratę.
Warto wiedzieć, że początkowo przyjęta strategia dywersyfikacji portfela, nie musi być ustalona raz na zawsze. Co jakiś czas, np. kilka miesięcy inwestor powinien przyjrzeć się temu, w taki sposób pracują pieniądze i ewentualnie skorygować pewne założenia.
Strategia inwestycyjna na rynku akcji
Kluczem do efektywnego inwestowania na giełdzie, jest w szczególności dobry plan działania, czyli dobranie właściwej strategii inwestycyjnej do swoich potrzeb oraz możliwości w zakresie inwestycji giełdowych. Początkujący inwestor ma do wyboru kilka gotowych szablonów, które jeszcze w dowolny sposób może zmieniać:
- Strategia dywidendowa – polega ona na inwestowaniu w spółki, które systematycznie wypłacają dywidendę. Są one atrakcyjne z punktu widzenia gracza, gdyż otrzymuje on zyski przedsiębiorstwa. Ponadto skoro określona spółka jest w stanie regularnie wypłacać udziałowców część zysków, to można założyć, że cechuje się ona wysoką stabilnością,
- Strategia value investing – polega na tym, że inwestor wybiera do swojego portfela akcje poszczególnych spółek, które są niedowartościowane. Chodzi o firmy, których akcje są tanie względem wartości rynkowej spółki. Jeżeli wszystkie akcje mają niższa cenę, niż sama spółka, to oznacza, że jest ona więcej warta, niż jej wycena aktualna,
- Strategia bottom fishing – inwestowanie na giełdzie może opiewać się i strategię, która pokaże na kupowaniu tanich akcji, a potem trzymaniu się w portfelu do momentu, kiedy ich cena nie wzrośnie. Metoda ta związana jest z szukaniem trendów spadkowych oraz wzrostowych. Jej podstawą jest analiza techniczna,
- Strategia podążania za trendem – zarabianie na giełdzie może wiązać się z założeniem prawdopodobieństwa, że podążać w kierunku, w którym podążają inni gracze, inwestor zwiększa swoją szansę na zysk. Ta strategia również opiera się na analizie technicznej. Chodzi o kupowanie akcji, które zaczęły już swój trend wzrostowy, a następnie sprzedawaniu ich na określonych wcześniej poziomach.
- Decydując się na tą strategię podążania za trendem, inwestor musi być świadomy tego, że metoda ta nie polega na kupowaniu akcji w dołku oraz sprzedawaniu na górce. Jest to w zasadzie niemożliwe do wykonania. Inwestor wchodzi w zdefiniowany trend, a potem wychodzi z inwestycji jeszcze przed innymi, czyli przed samym szczytem.
Wiedząc już, w co najlepiej inwestować na giełdzie, warto dokładnie zapoznać się z wybranymi instrumentami finansowymi i poznać zasady ich funkcjonowania. Dzięki temu można dopasować takie aktywa, które niosą ze sobą najmniejsze ryzyko inwestycyjne. No i przede wszystkim nauka – od tego zaczynali kiedyś najbardziej doświadczeni inwestorzy.
