Bezpłatna pomoc prawna to oferta wsparcia, kierowana do niezamożnych i osób mających problem z poruszaniem się w zagadnieniach biurokratycznych. Za sprawą ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej od 2016 roku osoby, mające problem prawny i będące w gorszej sytuacji finansowej, mogą uzyskać odpowiedzi na swoje pytania w specjalnych punktach porad prawnych. W tym celu wystarczy złożyć stosowane oświadczenie.
Bezpłatna pomoc prawna – co obejmuje?
Nieodpłatna pomoc prawna świadczona może być z następujących dziedzin:
- prawo pracy,
- prawo rodzinne,
- prawo cywilne,
- prawo do opieki zdrowotnej i z zakresu ubezpieczeń społecznych,
- sprawy z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej,
- prawo podatkowe,
- prawo administracyjne,
- prawo karne.
Bezpłatna pomoc prawna – kto może skorzystać?
Początkowo bezpłatna pomoc prawna udzielana była tylko osobom, które spełniały określone kryteria, np. posiadaczom Karty Dużej Rodziny lub młodzieży do 26 roku życia, seniorom czy niepełnosprawnym. Jednak od 2019 roku założenia zmieniły się i aktualnie z pomocy prawnej, a także nieodpłatnego poradnictwa może skorzystać każda osoba, której nie stać na tego typu usługi komercyjne.
Pisaliśmy m.in. darmowe porady prawne
Co więcej, swojej sytuacji finansowej w żaden sposób nie trzeba udowadniać. Wystarczy złożyć stosowane oświadczenie, w którym zaznacza się, że nie jest się w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Oświadczenie należy złożyć osobie, która udziela darmowej pomocy prawnej albo świadczącej bezpłatne poradnictwo obywatelskie.
Osoba chcąca uzyskać darmową pomoc prawną, musi w pewnym zakresie wypełnić kartę nieodpłatnej pomocy. Należy w niej podać ogólne informacje, które dotyczą płci, wieku, dochodu, wykształcenia, miejsca zamieszkania i gospodarstwa domowego. Konieczne jest także wypełnienie danych dotyczących osoby udzielający pomocy prawnej, punktu oraz daty udzielenia jej.
Kto udziela bezpłatnej pomocy prawnej?
Bezpłatnej pomocy prawnej osobiście udziela adwokat albo radca prawny. Jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach z ich upoważnienia może udzielić pomocy aplikant adwokacki albo radcowski. Przed udzieleniem pomocy prawnej, prawnik zażądać może od uprawnionej osoby, okazania dokumentu tożsamości.
Z ważnych powodów adwokat lub radca prawny może odmówić bezpłatnej pomocy prawnej. W takim przypadku informuje ją o innych punktach, które udzielają nieodpłatnej pomocy prawnej na obszarze powiatu.
Może zdarzyć się sytuacja, że przedstawiony przez uprawiona osobę problem nie będzie mógł być rozwiązany w części lub całości, np. z powodu tego, że problem nie ma wyłącznie charakteru prawnego. W takim przypadku adwokat lub radca prawny informuje o innych możliwościach uzyskania stosowanej pomocy w jednostkach nieodpłatnego poradnictwa, które znajdują się na liście sporządzonej przez starostę.
Bezpłatna pomoc prawna – na co można liczyć?
W ramach nieodpłatnej pomocy prawnej, osoba zainteresowana może liczyć na:
- informacje na temat aktualnie obowiązującego stanu prawnego oraz przysługujących uprawnieniach, a także istniejących obowiązkach,
- wskazanie właściwego rozwiązania określonego problemu na gruncie przepisów prawa,
- pomoc w sporządzeniu projektu odpowiedniego pisma lub wniosku z powołaniem na obowiązuje przepisy prawa,
- sporządzenie projektu pisma mającego na celu zwolnienie z kosztów sądowych albo o ustanowienie pełnomocnika z urzędu lub radcy prawnego, adwokata, doradcy podatkowego albo rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym – to dotyczy spraw, w przypadku których wiadomo, że finał będzie przed sądem.
- mediację.
Warto jednak wiedzieć, że w ramach bezpłatnej pomocy prawnej, prawnik nie sporządzi pisma w postępowaniu przygotowawczym albo sądowym, które jest w toku.
Kiedy warto skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej?
Poniżej opisane są sytuacje życiowe, kiedy zamiast walczyć w pojedynkę, warto skorzystać z darmowej konsultacji prawniczej.
- Wniosek o rentę, przeliczenie emerytury – bezpłatne porady prawne obejmują pomoc w napisaniu wniosku do ZUS albo odwołanie od niekorzystnej decyzji.
- Zadłużenie w instytucji bankowej, spółdzielni lub wspólnocie mieszkaniowej – prawnik pomoże w napisaniu wniosku o odroczenie spłaty albo rozłożenie długu na raty.
- Konflikt z pracodawcą – adwokat lub radca prawny podpowie klientowi, po czyjej stronie jest racja. W przypadku racji po stronie klienta, może np. sporządzić wypowiedzenie umowy z winy pracodawcy albo pismo do sądu pracy.
- Przyznanie mieszkania socjalnego – adwokat lub radca prawny pomoże w sporządzeniu pisma do gminy z wnioskiem o przyznanie mieszkania, ale także sprawdzi, czy dana osoba kwalifikuje się do jego otrzymania.
- Groźba eksmisji – prawnik zapozna się ze sprawą i podpowie co zrobić, aby uniknąć eksmisji oraz wyjaśni prawa lokatora i czego nie może zrobić właściciel mieszkania itp.
- Alimenty – darmowa pomoc prawna obejmuje sporządzenie wniosku o wypłatę pieniędzy z Funduszu Alimentacyjnego.
Bezpłatna pomoc prawna dotyczy wyłącznie osób fizycznych. Zatem nie można z niej skorzystać w przypadku spraw związanych, np. z działalnością gospodarczą. Wyjątek stanowi przygotowanie do rozpoczęcia tej działalności.
Darmowa pomoc prawna dla konsumentów
Konsumenckie spory nie zawsze wymagają prawnej interwencji. W Polsce konsumenci mają szerokie uprawnienia. Ponadto mogą korzystać z nieodpłatnej pomocy powołanych do tego specjalnych instytucji. Udzielają one wskazówek, ale także mają możliwość interwencji u producenta, sprzedawcy lub dostawcy usługi.
Z tego typu wsparcia można korzystać w następujących sytuacjach:
- usługodawca nie wywiązuje się z zawartej umowy,
- zakupiony towar jest wadliwy i konsument chce złożyć reklamacje,
- złożona reklamacja została odrzucona przez przedsiębiorcę,
- konsument jest w konflikcie z np. firmą ubezpieczeniową czy bankiem.
W prostych sprawach można od razu skontaktować się z infolinią konsumencką, która obsługiwana jest przez pracowników Stowarzyszenia Konsumentów Polskich i Fundacji Konsumentów.
Jeżeli jednak w grę wchodzi bardziej poważny problem, najlepiej zwrócić się bezpośrednio do instytucji wyspecjalizowanych w tym zakresie:
- Powiatowy albo miejski rzecznik konsumentów – można uzyskać darmową poradę prawną, a rzecznicy pomagają w napisaniu pisma procesowego albo reklamacji; mogą również występować z powództwem w imieniu konsumenta;
- Federacja Konsumentów – prawnicy mogą m.in. przygotować odpowiednie pisma procesowe albo występować w imieniu konsumenta do przedsiębiorcy;
- Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej – może np. w sporze z przedsiębiorcą pełnić rolę mediatora.
Istnieją także instytucje, które powołane są do udzielenia bezpłatnego wsparcia prawnego dla konsumentów, które dotyczą konkretnych spraw z określonych obszarów działalności.
Zasady udzielania bezpłatnej pomocy prawnej
Darmowa pomoc prawna odbywa się według kolejności zgłoszeń, po uprzednim umówieniu terminu wizyty. Z ważnych powodów można dopuścić ustalenie innej kolejności. Udzielenie porady prawnej kobietom w ciąży odbywa się poza kolejnością. Co do zasady, porad prawnych udziela się w trakcie osobistej wizyty w punkcie.
W przypadku osób ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie są w stanie osobiście stawić się w punkcie, a także osobom z trudnościami w komunikowaniu się, bezpłatna pomoc prawna (z wyjątkiem mediacji) może zostać udzielona poza punktem lub za pomocą środków porozumienia się na odległość.
Osoby zgłaszające uzasadnioną konieczność komunikacji przy pomocy środków porozumiewania się na odległość przed uzyskaniem pomocy prawnej, muszą złożyć oświadczenie w formie papierowej albo elektronicznej razem ze wskazaniem okoliczności, które to uzasadniają.
Jak skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej?
Od stycznia 2019 roku w celu skorzystania z nieodpłatnej pomocy prawnej, trzeba zapisać się telefonicznie pod wyznaczonym do tego numerem telefonu, który wskazany jest przez starostę. Oprócz obsługi zgłoszeń telefonicznych, starosta może także umożliwić zgłoszenia za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Kontakt znajduje się na stronie internetowej określonego urzędu powiatu oraz stronach urzędów gmin. Dostępny jest także w biuletynach informacji publicznej.
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie
Obejmuje działania, które dostosowane są do indywidualnej sytuacji uprawnionej osoby i zmierza do podniesienia świadomości o przysługujących prawach oraz obowiązkach. Obejmuje również wsparcie w samodzielnym rozwiązywaniu problemów. W razie potrzeby ustala się z osobą uprawnioną plan działania i pomaga w jego realizacji.
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w szczególności obejmuje sprawy dla zadłużonych osób oraz z zakresu spraw mieszkaniowych i zabezpieczenia społecznego.
Mediacja
Bezpłatna pomoc prawna obejmuje również mediacje w wyżej wymienionych sprawach. W niektórych przypadkach możliwa jest ingerencja adwokata lub radcy prawnego w postaci mediatora. Funkcję taka może plenić osoba wpisana na listę stałych mediatorów, która prowadzona jest przez prezesa sądu okręgowego. W szczególnych przypadkach mediatorem może być prawnik z punktu bezpłatnych porad prawnych lub świadczący poradnictwo obywatelskie.
Mediacja prowadzona może być między stronami, które dążą do ugodowego rozwiązania sporu. Zainicjować przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może wyłączenie uprawniona osoba, czyli odbywa się ona na wniosek zainteresowanego.
Jak przygotować się do bezpłatnej porady prawnej?
Starając się o poradę, należy o tym, aby dostarczyć osobom jej udzielającym jak najwięcej informacji dotyczących problemu. W zależności do rodzaju spawy, ważne jest zgromadzenie jak największej liczby dokumentów, które mogą się okazać istotne, np. akty notarialne, umowy, pisma z urzędów czy decyzję urzędowe.
Im więcej danych uzyska adwokat lub radca prawny, tym większa szansa na pomocną poradę w określonej, indywidualnej sprawie (czytaj także: Koszty adwokata przy rozwodzie). Istotne mogą być także daty przypisane konkretnym wydarzeniom z przeszłości, dlatego warto je zanotować na kartce. W trakcie udzielania bezpłatnej pomocy prawnej, warto także zadawać nurtujące pytania i wyjaśniać ewentualne wątpliwości.
W przypadku braku jakichkolwiek dokumentów nie warto rezygnować z porady prawnej. W takiej sytuacji osoby udzielające porady, będą opierać się na rzeczywistości prawnej oraz obowiązujących przepisach prawa i udzielą jak najbardziej ogólnej porady. Zatem brak dokumentów nie przekreśla otrzymania bezpłatnej pomocy prawnej.
Czy można odmówić bezpłatnej pomocy prawnej?
Ze względu na to, że jest wiele osób, które potrzebują porady prawnej, niektóre podmioty prowadzą zapisy klientów na bardzo odległe terminy. W takim przypadku jeden podmiot może odesłać do innego podmiotu. Wtedy również należy upewnić się, że podmiot wskazany także świadczy pomoc bezpłatnie i skontaktować się z nim.
Niektóre punkty mogą nie udzielić pomocy, jeżeli jest zbyt krótki termin na sporządzenie właściwych pism w sprawie, np. sprzeciwu od wyroku nakazowego czy apelacji.
Ile czasu zajmuje rozwiązanie problemu prawnego?
W przypadku zwrócenia się z problemem, który wymaga ustnej, krótkiej porady, pomoc można uzyskać niemalże bez natychmiast, zależnie od zasad jakie obowiązują w danej placówce. Jeżeli jednak pomoc wiąże się ze sporządzeniem pisma, pozwu albo odpowiedzi na pismo otrzymane z urzędu, banku lub urzędu, pomoc będzie udzielona dopiero po czasie wymaganym do jego sporządzenia.
Może się także zdarzyć, że na pierwszym spotkaniu specjalista nie będzie w stanie rozpatrzyć sprawy i udzielić właściwej pomocy. W takim przypadku klient poproszony zostanie o kolejne spotkanie.
Bezpłatna pomoc prawna dla ofiar przestępstw
W Polsce działa Fundusz Sprawiedliwości, który powołany został, aby pomagać w szczególności osobom, które są ofiarą przestępstwa, a ze względu na sytuację materialną, nie są w stanie opłacić prawnika. Otrzymują oni nie tylko bezpłatną pomoc prawną, ale także wsparcie materialne i psychologiczne. W szczególności dotyczy ona kobiet, które doświadczyły przemocy ze strony domowników, ale nie tylko. Bezpłatna pomoc prawna dla kobiet obejmuje wiele aspektów, nie tylko typowo prawne.
Z Funduszu Sprawiedliwości mogą skorzystać osoby;
- dotknięte przemocą psychiczną i fizyczną,
- doświadczające przemocy domowej,
- padły ofiarą przestępcy seksualnego,
- uległy drogowemu wypadkowi,
- zostały oszukane lub okradzione,
- były świadkiem przestępstwa,
- zostały dotknięte innym przestępstwem.
W ramach funduszu można skorzystać z;
- wsparcia tłumaczą oraz tłumacza języka migowego,
- bezpłatnej pomocy prawnej,
- wsparcia materialnego,
- pomocy psychologicznej,
- wsparcia w wyjściu z ewentualnych zobowiązań czynszowych,
- pokrycia kosztów rehabilitacji, świadczeń zdrowotnych, edukacji lub aktywizacji zawodowej.
Aktualnie w całej Polsce działają 54 ośrodki, które udzielają pomocy w ramach Funduszu Sprawiedliwości.
Darmowe porady prawne online
Nieodpłatne porady prawne są również udzielane przez internet. Tego typu pomoc udzielana jest telefoniczne, za pomocą e-maila albo specjalnego formularza. Funkcjonujące serwisy z poradami prawnymi oferują pomoc z każdej dziedziny prawa.
Porady prawnicze online za darmo obejmują szeroki zakres spraw, m.in. sprawy o rozwód i separację, alimenty, podział majątku, prawo rodzinne, prawa nieruchomości, eksmisji, prawa spadkowego, odszkodowań, działalności gospodarczej, prawa administracyjnego, czynności urzędowych, podatków, prawa pracy, prawa spółdzielczego, spraw karnych, wspólnot mieszkaniowych, itp.
Korzystanie z darmowych porad prawnych online ma wiele zalet. Można z nich skorzystać całkowicie zdalnie i komfortowo. Przede wszystkim nie ma konieczności szukania prawnika określonej specjalności. Wysłane zapytanie skierowane zostanie od razu do właściwej osoby. Użytkownicy tego typu serwisów mogą liczyć na całkowitą anonimowość. Porady prawnicze online za darmo bardzo często dostępne są także w dni wolne od pracy. W zależności od serwisu, odpowiedź można uzyskać już w ciągu 24-48 godzin od wysłania zapytania.
Darmowa pomoc prawna – inne sposoby
Poza powyższymi sposobami na uzyskanie nieodpłatnej pomocy prawnej, istnieją jeszcze inne metody. Jedną z nich jest możliwość zwrócenia się prywatnej kancelarii prawnej, która świadczy swoje usługi pro bono. Naprawdę jest wiele kancelarii, które udzielają nieodpłatnej pomocy prawnej pokrzywdzonym osobom.
Tego typu porady udzielają także organizacje pozarządowe, m.in. Greenpeace, Fundacja Batorego i wiele innych stowarzyszeń o fundacji prawniczych.
Istnieje także opcja skorzystania z pomocy w ramach tzw. Kliniki Prawnej. To popularny model funkcjonujący w USA, który w Polsce realizowany jest przez kilkanaście wyższych uczelni. Realizują one darmową pomoc prawną poprzez oddelegowanie studentów prawa pod nadzorem naukowego pracownika do zajęcia się określoną sprawą prawną.
Dane kontaktowe można znaleźć na internetowej stronie Fundacji Uniwersyteckich Poradni Prawnych. Osoby, których sytuacja materialna nie pozwala na opłacenie komercyjnego prawnika nie są pozostawione bez pomocy. Funkcjonuje wiele punktów oraz placówek, które za darmo nie tylko służą poradą prawną, ale także są w stanie sporządzić różnego rodzaju pisma procesowe.
Ponadto w niektórych przypadkach można również uzyskać pomoc materialną i psychologiczną, dzięki czemu nawet osoby znajdujące się w bardzo ciężkiej sytuacji, mogą uzyskać wsparcie. Bezpłatna pomoc prawna obejmuje różne formy wsparcia, nie tylko „suche” udzielanie porad prawnych.
Bezpłatna pomoc prawna według miejscowości (spis będzie aktualizowany)
Darmowe porady prawne Warszawa
Darmowe porady prawne Szczecin
Darmowe porady prawne Sosnowiec
Darmowe porady prawne Katowice
Darmowe porady prawne Gorzów Wielkopolski
Darmowe porady prawne Dąbrowa Górnicza
Darmowe porady prawne Częstochowa
Darmowe porady prawne Bydgoszcz
Darmowe porady prawne Bielsko-Biała
Darmowe porady prawne Białystok
Interesują mnie porady prawne prawo rodzinne za darmo – jest jakaś ogólnokrajowa infolinia albo telefoniczna pomoc prawna bez opłat?
Potrzebny radca prawny online za darmo – sprawa z pracodawcą i potrzebuję pomocy